Toshkent tibbiyot akademiyasi huzuridagi harbiy-tibbiyot fakulteti

1,5-2 km
orqaroqda harakatlanib chiqib keladi.
Ikkinchi eshelondagi (rezervdagi) vzvod komandiri qaror qabul qilgach, 
harakat davomida jangovar (tankchi) guruhlarga, pulemyotchi va tankka qarshi 
seksiyalarga, tanklarga jangovar vazifalarni aniqlashtiradi (qo„yadi). Bunda u 
tabiiy joyda dushman va uning o„t ochish vositalarini joylashuvi, jangga kirish 
marrasi, hujum ob'ekti va keyingi hujum yo„nalishini ko„rsatadi hamda 

---

153 
hamkorlikni tashkillashtiradi. Motoo‟qchi batalyondan oldinga razvedka (jangovar 
razvedka) dozori yuboriladi.
Ikkinchi eshelon (rezerv) jangga kirish marrasiga jang oldi tartibida 
maksimal tezlik bilan chiqib boradi. Jangga kirish marrasiga yaqinlashganda tez 
jangovar tartibga tizilib, barcha qurol turlarining o„t ochish amali bilan dushmanni 
yo„q qilgan holda harakat davomida unga shiddatli hujum qiladi va qo„yilgan 
vazifani bajaradi. Ikkinchi eshelonning (rezervning) jangga kirishi artilleriya, 
tankka qarshi va granatomyotchi bo„linmalarning o„t ochish amali vositasida 
qo„llab-quvvatlanishi hamda aerozollar (tutunlar) bilan pana qilinishi mumkin.
Ikkinchi eshelon (rezerv) jangga kiritilishi bilan motoo‟qchi batalyon 
komandiri rezervni tuzadi (tiklaydi).
Son jihatdan ustun bo„lgan dushman kuchlarining qarshi hujumini qaytarish 
uchun tanklar va piyodalar jangovar mashinalari (zirhli transportyorlar) eng yaqin 
panagohlar ortidagi o„t ochish pozitsiyalarini egallaydi, piyodalar jangovar 
mashinalarida (zirhli transportyorlarda) yoki desant tariqasida tanklarda hujum 
qilish vaqtida motoo„qchi bo„linmalarning shaxsiy tarkibi jangovar mashinalardan 
tushadi hamda dushmanni yo„q qilish va tanklar bilan hamkorlik qilish uchun 
qulay sharoitlarni ta'minlaydigan pozitsiyalarni egallaydi. Tankka qarshi guruh 
tanklar hujumining xavfi mavjud bo„lgan yo„nalishdagi qulay marrada, odatda, 
motoo„qchi vzvodlarning oralig„idagi ochiq joylar yoki ularning qanotlarida o„t 
ochish pozitsiyasini egallaydi. Vzvod o„t ochib madad berish guruhining 
granatomyot seksiyasi, qoidaga ko„ra, dushmanning eng ko„p sondagi piyodalari 
harakatlanayotgan yo„nalishdagi jangovar guruhlarning jangovar tartiblaridagi o„t 
ochish pozitsiyalarini egallaydi. O„zining o„t ochish amali bilan u dushman 
piyodalarini tanklardan ajratadi va ularni yo„q qiladi. Motoo‟qchi batalyon (vzvod) 
bo„linmalarning barcha o„t ochish vositalaridan eng katta uzoqliklardagi jamlangan 
o„t ochish amali bilan dushmanga shikast yetkazadi. Dushmanning yaqinlashib 
kelishi bilan o„t ochishning jadalligi ham oshib boradi va eng yuqori qizg„inlikka 
yetkaziladi.

---

154 
Shtatdagi va qo„shimcha berilgan artilleriya imkon qadar birinchi 
eshelondagi vzvodlarga yaqin o„t ochish pozitsiyalarini egallaydi va unga 
motoo‟qchi batalyon komandiri tomonidan ko„rsatilgan nishonlarni yo„q qiladi. 
Qo„shimcha berilgan artilleriyaning bir qismi to„g„ridan-to„g„ri nishonga olib o„t 
ochish bilan dushmanning tanklari va boshqa zirhli ob'ektlarini yo„q qilish uchun 
jalb qilinishi mumkin.
Dushmanning qarshi hujumini qaytargach, motoo‟qchi batalyon mustaqil 
ravishda yoki qo„shni bo„linmalar bilan hamkorlikda dadil hujum qilgan holda uni 
yo„q qilishni yakunlaydi.
Agar dushman son jihatdan teng yoki kam bo„lgan kuchlar bilan qarshi 
hujum qilayotgan bo„lsa, motoo‟qchi batalyon (vzvod) barcha vositalarning o„t 
ochish amali hamda vzvod va jangovar (tankchi) guruhlarning harakat davomidagi 
shiddatli hujumi vositasida uni yo„q qiladi.
Dushman chekinayotgan vaqtda motoo‟qchi batalyon (vzvod) komandiri 
razvedka (jangovar razvedka) dozorining vazifasiga aniqlik kiritadi, zarurat 
tug„ilganda qo„shimcha dozorlarni yuboradi va ta'qib qilish bo„yicha bo„linmalar 
oldiga vazifalar qo„yadi. Ta'qib qilishga o„tilganligi haqida u brigada komandiriga 
bildiruv beradi va qo„shni bo„linmalarga xabar beradi.
Ta'qibni amalga oshirish mobaynida motoo‟qchi batalyon (vzvod) 
chekinayotgan dushmanni parallel harakat yo„nalishlari bo„ylab shiddat bilan 
aylanib o„tib, uning chekinish yo„llariga chiqadi va boshqa yo„nalishlarda harakat 
qilayotgan bo„linmalar hamda olovli pistirmalarning hamkorlikdagi harakatlari 
bilan birgalikda qanotlar va front ortidan dadil hujum qilgan holda uni yo„q qiladi.
Uning chekinish yo„nalishiga parallel harakat yo„nalishlari bo„ylab 
dushmanni ta'qib qilish imkonsiz bo„lgan taqdirda motoo‟qchi batalyon (vzvod) 
dadil harakat qilgan holda himoyalovchi bo„linmalarni yo„q qilib, dushmanning 
asosiy kuchlari tomon yorib o„tadi va qo„shni bo„linmalar bilan hamkorlikda 
ularga harakat davomida hujum qiladi.

---

155 
Ta'qib mobaynida uchragan tayanch punktlari va pistirmalar, qoidaga ko„ra, 
aylanib o„tilib, ularda mudofaalanayotgan dushman esa front ortidan amalga 
oshirilgan hujum bilan yo„q qilinadi.
Motoo‟qchi batalyon (vzvod) ta'qib vaqtida jangovar, jang oldi yoki yurish 
tartibida harakat qilishi mumkin. Avtomobillardagi motoo„qchi bo„linmasining 
shaxsiy tarkibi chekinayotgan dushmanni desant tariqasida tanklarda yoki tanklar 
himoyasi ostidagi avtomobillarda ta'qib qilishi mumkin.
Hujum muvaffaqiyatli rivojlantirilgan taqdirda motoo‟qchi batalyon, 
vaziyatdan kelib chiqib, brigadaning ilg„or yoki dushman ortida harakat qiladigan 
otryadiga tayinlanishi mumkin.