Toshkent tibbiyot akademiyasi huzuridagi harbiy-tibbiyot fakulteti



Download 11,08 Mb.
Pdf ko'rish
bet314/377
Sana09.02.2022
Hajmi11,08 Mb.
#438952
1   ...   310   311   312   313   314   315   316   317   ...   377
Bog'liq
fayl 1636 20210826

Xarita o„lchami (masshtab). 
Xarita o„lchami, xaritadagi chiziqlarning uzunligi, joylardagi haqiqiy 
uzunliklardan necha barobar kichikligini ko„rsatadi. Masalan, 1:50 000 xarita 
o„lchamida, joydagi hamma chiziqlarni xaritada 50 000 marta kichraytirilgan 
holda tasvirlanganini bildiradi, ya‟ni xaritadagi 1 sm joydagi 50 000 sm (yoki 
500 metr) ga teng. O„lcham, xaritaning pastki chizig„i ostida sonlar bilan 
ko„rsatiladi. Bir qoidani esda tutish lozim: agar ko„rsatilgan o„lchamning o„ng 
tomonidan ikkita nolni xayolan o„chirib tashlasak, qolgan son bizga xaritaning
1 sm, joyda necha metrga tengligini ko„rsatadi.
Agar bir joyning bir necha xil, 1:25 000, 1:50 000 va 1:100 000 o„lchamli 
xaritalarini oladigan bo„lsak, u holda 1:25 000 o„lcham eng katta, 1:100 000 
o„lcham esa eng kichik o„lcham hisoblanadi. Xaritaning o„lchami qanchalik 
katta bo„lsa, joyning tasviri shunchalik tushunarli va aksincha qanchalik kichik 
bo„lsa, unda joy jismlarining soni ham kam bo„ladi. Topografik xaritalarda 
joyning to„la tasvirlanishi uning xususiyatlariga bog„liqdir. Joylarda jismlar soni 
qanchalik kam bo„lsa, kichik o„lchamli xaritaga jismlarni shuncha ko„p 
joylashtirish mumkin.
Masalan, aholi kam yashaydigan va cho„l joylar tasvirlangan 1:200 000 
o„lchamli xaritada, hamma alohida tushgan qurilmalar, quduqlar, so„qmoq va 
dala yo„llarini ham ko„rsatish mumkin. 
1:25 000
o„lchamli xaritalar qo„shinlarda alohida ahamiyatga ega bo„lgan 
joylarni puxta o„rganish uchun qo„llaniladi, masalan, suv xavzalaridan o„tishda, 


346 
parashyutdan sakrashda va h.k. Bu xaritalar, shuningdek, harbiy-muhandis 
inshootlari qurilishi uchun chizmalar olishda, o„lchovlar, hisoblar yuritishda 
qo„llaniladi.

Download 11,08 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   310   311   312   313   314   315   316   317   ...   377




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish