Toshkent tibbiyot akademiyasi farg‘ona filiali “ijtimoiy fanlar” kafedrasi

Panislomizm – butun dunyo musulmonlarining ruhiy birligi to‘g‘risidagi tasavvurga asoslangan diniy-siyosiy mafkura.
Panslavizm – slavyan mamlakatlarida etnik asosda slavyan xalqlarini slavyan mamlakatlaridan birida yoki bir guruhida vujudga keladigan ijtimoiy, siyosat va bu muammolarni hal qilish uchun birlashtirishga intilishga asoslangan ijtimoiy-siyosiy oqim.
Panturkizm – turkiy elatlarni birlashtirish, turkiy lahjalarda so‘zlovchi barcha elatlar yashaydigan yagona turkiy davlat tuzish g‘oyasiga asoslangan ijtimoiy-siyosiy oqim.
Parlamentar respublika – oliy hokimiyat parlamentga tegishli bo‘lgan davlatni boshqarishning respublika shakli. Parlament hokimiyat oldida siyosiy javobgarlikni shakllantiradi davlat boshlig‘i bo‘lib qoladigan prezidentni saylaydi. Prezident qoidaga ko‘ra o‘z vakolatlarini bosh vazir tomonidan boshqariladigan hokimiyatning taklifi bilan amalga oshiradi.
Regress (ing. regression) - yuqoridan pastga o‘tish darajasiga to‘g‘ri keladigan rivojlanish turi (muassasa darajasining pasayishi, u yoki bu vazifalarni bajarish qobiliyatining yo‘qolishi, oldingi shakl va tuzumga qaytishi va shunga o‘xshash) taraqqiyot (progress)ning aksi.
Rezervatsiya – milliy zulmga yo‘liqqan davlatning tub aholisini zo‘rlab joylash uchun ajratilgan (qoidaga ko‘ra yashash uchun noqulay) hudud.
Repressiya – bostirish, odlini olish maqsadida amalga oshiriladigan jazolash turi bo‘lib, ommaviy qamashlar, surgunlar tarzida amalga oshiriladi.
Respublika – davlat hokimiyatining barcha oliy organlari umummilliy vakillar tashkiloti tomonidan yo saylanishi yoki shakllanishi va shaxslarning shaxsiy va siyosiy huquqlarga ega bo‘lishi. Hozirda R. uchta asosiy turi: parlament, prezident, yarimprezident (aralash) mavjud.
Referendum – davlat yoki jamiyat hayotida qonun qabul qilishda, amaldagi qonunda, yangi Kostitutsiyani qabul qilishda, Konstitutsiyaga o‘zgartirishlar kiritishda va boshqa muhim masalalar yuzasidan jamiyat fikrini ovoz berishi yo‘li bilan aniqlash. R. umummilliy, mahalliy, konstitutsiyaviy va qonuniy, majburiy (konstitutsiya va boshqa konstitutsiyaviy huquqiy akt bilan nazarda tutilgan zaruratlar) va fakultativ (davlat organlari va saylov korpusi erkiga qarab o‘tkazilishi).