ОРГАНИК ЭРИТУВЧИЛАР, САЛБИЙ ТАЪСИРИНИ ОЛДИНИ ОЛИШ ЧОРА ТАДБИРЛАРИ.
Маъруза мавзусини олишдан мақсад, кимёвий моддалардан:
Органик эритувчилардан заҳарланиш -сурункали заҳарланишлар орасида иккинчи ўринда туради. Асосий сабаблар: ишлаб чиқаришда бу кимёвий моддаларни ишлатилишининг усиши; ишлаб чиқаришда қўлланилишини кенгайиши, соҳаларни кўпайиши (машина созлик,полиграфия, органик синтез ва бошқалар.); органик эритувчилар касб касалликларни ортиб бориши:
Органик эритувчиларнинг гигиеник ва токсикологик тавсифи.
Бу гуруҳ моддалар ишлаб чиқаришда учрайдиган энг заҳарли моддалардан ҳисобланадилар. Бу гуруҳ моддаларига: ацитон, скипидар, бензин, анилин,дихлорэтан ва бошқалар киради. Уларнинг қўлланилиш соҳалари ҳар хил. юқорида қайд этилган моддаларни Органик эритувчи деб аталишига сабаб, биринчидан кимёвий структураси бўйича бу моддалар Органик келиб чиқишига эга бўлган моддалардир. Иккинчидан бу моддаларни таркибидаги эрийдиган қисми ҳам Органик моддалардан иборат. ишлаб чиқаришда Органик эритувчиларни қўлланилиши жуда кенг.
- Буёқлар, лақлар, эмалларни эритувчиси сифатида ишлатиладиган Органик эритувчилар. Уларга: спирт, скипидар, бензин, нитробензонал ва бошқалар киради.
- Қаттиқ органик моддалар - каучук, резина, смола эритувчиси сифатида ва экстракция учун ишлатиладиган органик эритувчилар.
Уларга: 4- хлор, углерод, бензин, олтингугурт ва бошқалар киради.
- Еглар, мойлар, мум, алиф ва бошқаларни эритувчиси сифатида ва экстракция учун ишлатиладиган органик эритувчилар.
Уларга: дихлорэтан, ксилол, бензин, олтингугуртли, углерод эфирлар ва спиртлар киради.
Бошлангич хом-ашё сифатида қўшимча ва оралиқ махсулот сифатида ишлатиладиган Органик эритувчиларга бензол, олтингугуртли углерод, дихлорэтан ва бошқалар киради.
Органик эритувчиларнинг таснифи.
Органик эритувчилар кимёвий таркибига қараб 4- гуруҳга бул инадилар:
углеводород, спиртлар,мураккаб эфир гуруҳлари мавжуд. Углеводород гуруҳи уз навбатида уч гуруҳга бўлинадилар
I- гуруҳи. Ароматик углеводородлар. Уларга: бензол, ксилол, ва уларнинг
нитроҳосилалари: Нитро бензол, динитробензол, нитрохлорбензол киради.
Бензол, ксилол анилин ҳосилаларига: Аминолбензол, (анилин), диалинобензол (урсол) ва нафтиламин киради. Демак, юқорида қайд этилган Органик эритувчилар ароматикугливадородлар гуруҳига киради.
Углеводордларнинг 2-гуруҳи ёғ қаторли углеводородлардир. Уларга метан, этан, ва уларнинг хлорли ҳосилалари, тўрт хлорли углерод ва дихлорэтан киради. Органик эритувчиларнинг иккинчи гуруҳи спиртлар гуруҳи, метил, этил, пропил, бутил, спиртлар киради. Органик эритувчиларнинг 3-гуруҳи мураккаб эфирлар бўлиб уларга этилотитан ва бошқалар киради. Органик эритувчиларни 4-гуруҳи: кетонлар ва олтингугуртнинг бирикмаларидир, уларга: ацетон, олтингугуртли углерод киради.
Do'stlaringiz bilan baham: |