Тошкент Тиббиёт Академияси

Умумдавлат меъёрий қонунчилик хужжатлари.
Зарарли ва ҳавфли омилларни гигиеник регламентлаш, ишлаб чиқаришда ва атроф муҳитни соғломлаштиришда самарали йўл ҳисобланади. Инсоннинг яшаш муҳити ва Меҳнат шароити устидан санитария текшируви ўтказилганда соғликни сақлаш амалий хизмати бир қанча санитар қойда, меъёр, стандартлар ва гигиеник нормативлар билан куролланадилар. Гигиеник регламентлашда 3 та асосий принцип ҳисобга олинади:
- зарарлилик критерияларига мос равишда бусага қонцентрацияси (бусага дозаси, қонцентрацияси) даражаси;
- бошқа турдаги кўрсаткичлардан тиббиёт кўрсаткичларининг юқорилиги, иқтисодий, технологик ва бошқалар;
- меъёрлаштиришдан ўтказиш ёки нормативлаштиришни ОСН босқичида ишлаб чиқиш.
Бу қонунчилик хужжатлари фойдаланиш аҳамиятига кўра 4 гуруҳга бўлинади:
1. Санитар қойда ва меъёрлар (Сан К ва М) ва гигиеник нормативлар (РЭМ. РЭД). Булар санитар қонунчиликка риоя этилишини текширганда Давлат санитария назорати органлари томонидан ўтказиладиган ОСН ва ЖСН да қўлланилади. Бундан ташқари бу нормативлардан лойиха ва қонструкторлик ташкилотларида, табиат муҳофазаси ташкилотларида, эқологлар, гидромет хизмат, Меҳнат вазирлиги, касаба уюшмаси органлари ва бошқалар фойдаланади.
Сан К на М. гигиеник нормативлар ССВ томонидан тасдикланиб ракам
берилади ва амал қилиш муддати белгиланади. Тармоқлари қонунчилик хужжатларида аввал санитария эпидемиологик хизмат органлари билан келишиб, кейин шу тармоқ вазирлиги тасдиклайди. Ҳозирги вақтда жуда кўп гигиеник меъёрлар (шовқин, тебраниш, электр магнит майдон, метеомиллар, кимёвий бирикмалар ва бошқалар) мавжуд. Жуда кўп ишлаб чиқариш тармоқлари учун санитар меъёр ва қойдалар ишлаб чиқилган:
-технологик жараёнларни ташкил этиш ва ишлаб чиқиш масалаларига бўлган гигиеник талаблар (Сан Ква М №0011 -94);
-янги технологик жараён, техника, асбоб ускуналар ва кимёвий моддалар устидан огоҳлантирувчи санитария назорати (СанК ва М - 0013-94):
- куриб битказилган ишлаб чиқаришга таалукли объектларни фойдаланишга топширишда санитария эпидемиологик станция врачининг қабул қилиш комиссиясидаги иши (СанК ва М №0007-94);
-компьютер ва ташкилий техникада ишловчиларнинг санитария қойда ва меъёрлари (Сан К ва М № 0067-96).