Toshkent moliya va iqtisodiyot kolleji

Qo'shma hujjatlar (kombinatsiyalashtirilgan hujjat):

Bu guruh hujjatlar bir vaqtning o'zida farmoyish beruvchi va tasdiqlovchi vazifani bajaradi.

Buxgalteriyada rasmiylashtiriladigan hujjatlar

Bunday hujjatga bevosita buxgalteriya xodimlari tomonidan rasmiylashtiriladigan hujjatlar kiradi. Hujjat- larni rasmiylashtirishda farmoyish va tasdiqlovchi hujjatlarga amal qilinadi. Misol uchun, asosiy vositalarga eskirish hisob­lash varaqasi (qaydnoma) — bu hujjat bevosita buxgal­teriyada to'ldirilsa ham undagi ma'lumotlarni qonuniyligi farmoyish yoki tasdiqlovchi hujjatlar yordamida olib boriladi.

Buxgalteriyada rasmiylashtiriladigan hujjatlar tegishli schotlarda ikki yoqlama yozuv bilan ifoda qilinadi.

Axborot beruvchi hujjatlar

Bunday hujjatga bevosita tovar moddiy qiymatliklar harakatini, to'liqligini ta'minlash maqsadida korxona rahbariga tayyorlanadigan axborotnomalar, mahsulotlar tannarxi to'g'risidagi ma'lumotlarni keltirish mumkin. Axborot beruvchi hujjatlar umumlashtirilishi yoki yakka tartibda rasmiylashtirilishi mumkin. Demak, axborot beruvchi hujjatlar tegishli xo'jalik muomalalarini bajarishda yoki bajarish natijalarini nazorat qilishda keng foyda- laniladi.

Buxgalteriya hujjatlari tuzilishiga qarab, kunlik va yig'ma hujjatlarga bo'linadi. Kunlik hujjatlarga xazinachi hisobi va tovarlar harakati to'g'risidagi hisobot, kirim-chiqim order- larini kiritish mumkin. Kunlik hujjatda sodir bo'lgan xo'jalik muomalalarining holati ko'rsatiladi.

Yig'ma buxgalteriya hujjatlariga misol tariqasida, o'sha xazinachi hisobini yoki tovar hisobotlarini keltirish mumkin.

Agar moddiy javobgar shaxslar tomonidan hisoblar har kunlik tuzilsa, bu — kunlik hujjat deb yuritiladi. Agar

138 hisobot har besh - o'n kunda bir marta tuzilib, buxgalteriyaga topshirilsa, unda yig'ma hujjat vazifasini bajaradi.

Yig'ma buxgalteriya hujjatlari bir turli xo'jalik muoma­lalarini aks ettirish yoki umumlashtirilgan xo'jalik muomalalarini ifodalovchi bo'lishi mumkin.

Buxgalteriya hujjatlarida ayrim, ya'ni to'ldiruvchi ma'lumotlar ham ko'rsatilishi mumkin. Misol uchun, korxona manzili va hokazolar.

Buxgalteriya hujjatlarini imzolash, to'g'riligini nazorat qilish bevosita bosh buxgalter zimmasiga yuklanadi.

Har bir amalga oshirilgan xo'jalik operatsiyasi hujjatlar bilan tasdiqlangandagina qonuniy kuchga ega deb hisoblanadi.