Toshkent moliya instituti "statistika" kafedrasi

yalpi aralash daromad deb atash 
metodologik jixatdan to’g’ri bo’ladi.
Bu ko’rsatkich, uy xo’jaligi sektorlarining 
bevosita ishlab chiqarish faoliyatlari natijasida ega bo’lgan daromadlaridan iborat. 

---

232 
Nazariy jixatdan qaraganda, uning qiymati uy xo’jaligi sektorining daromadlarni 
shakllanishi schyotidagi saldo ko’rsatkichiga teng bo’ladi. 
Mulk uchun daromad 
deganda, - institutsion birliklarning boshqa birliklar 
iqtisodiy faoliyatida o’zlariga tegishli bo’lgan moliyaviy va ishlab chiqarilmagan 
aktivlari bilan qatnashganliklari natijasida ega bo’ladigan daromadlarini 
tushunamiz.
Birliklarning iqtisodiy faoliyatida moliyaviy va ishlab chiqarilmagan 
aktivlari bilan qatnashishlari quyidagi ko’rinishlarda nomoyon bo’lishi mumkin: 
o’z aktivlari bilan ishlab chiqaruvchi birlikning ustav kapitalini shakllantirishda 
qatnashish, moliya mablag’larini kelishilgan muddatga berish, asosiy vositalarni 
moliyaviy lizing asosida berish, boshqa birlikning aktsiyalariga va qimmatli 
qog’ozlariga ega bo’lish, ishlab chiqarilmagan aktivlarni berish, sug’urta 
polislariga ega bo’lish.
Bu faoliyat natijasida birliklar quyidagi ko’rinishdagi daromadlarga ega 
bo’lishlari mumkin: moliyaviy aktivlar berganliklari uchun foiz to’lovlari, to’g’ri 
investitsiyalar va aktsiyalar uchun dividendlar, foydadagi ulushlar, renta, sug’urta 
polisidan daromad. 
Mulk uchun daromadlar oldi-berdi operatsiyalari mamlakat rezidentlari 
o’rtasida va rezidentlar bilan norezidentlar o’rtasida bo’lishi mumkin.
Rezident birliklar bir-birlariga bir vaqtning o’zida mulk uchun daromad 
to’laganlaganliklari va olganliklari uchun mamlakat miqyosidagi hisoblarda 
daromadlar olingani to’langaniga teng bo’ladi. Shuning uchun, ichki iqtisodiyot 
sektorlarining mulk uchun daromadlar saldosi nolga teng va mamlakat miqyosidagi 
hisoblarda ularni qayd etish zarurati qolmaydi.
Transfertlar
- bir tomonlama iqtisodiy operatsiyalardan iborat. Bu 
operatsiyalar orqali bir institutsion birlikning boshqa institutsion birliklarga tovar 
va xizmatlarni, moliyaviy va nomoliyaviy aktivlarni, egalik huquqini bepul berish 
jarayonlari aks ettiriladi. 
Transfertlar pul va natura holatida berilishi mumkin.