Toshkent moliya instituti mikroiqtisodiy

Daromad samaras! va almaslnirbh samaras!

Narxlar darajasi dagi o‘zgarish daromad va almashtirish samarasini keltirib chiqaradi.

Daromad samarasi - bu turli narxlar darajasida befarqlik egri chizig'idagi A nuqtadan daromad samarasi natijasida 12 befarqlik egri chizig‘idagi В nuqtaga o'zgarishidir.


Almashtirish samaras! Daromad samarasi




7.10-rasmda daromad ta’siri va o‘zgarish ta’sirida xaridoming qaroridagi o‘zgarishni qanday qismlarga ajratilishi batafsil ko‘rsatiladi.

Pepsining narxi tushsa, xaridor dastlabki eng mos variantdan A nuqta, yangi ma’qul variantga С nuqta siljiydi.

Biz bu o‘zgarishni ikki qadamda ko‘rsatilish sifatida o‘rganamiz. Dastavval, xaridor dastlabki bir xil bo‘lmagan chiziq bo ‘ylab boradi, I nuqta, A nuqtadan В nuqtaga. Xaridor ikki nuqtalarda ham teng ravishda mamnun bo‘ladi. Keyingi xaridor chiziq h da yuqoriroq bir xil bo‘lmagan joyga o‘zgartiradi, ya’ni В nuqtadan С nuqtaga siljish orqali. Hattoki В nuqta va С nuqta bir xil farqi boimagan chiziqdaligiga qaramasdan, ularda o‘zgarishning bir xil oz miqdordagi o‘mi bo‘ladi. В nuqtada I2 bir xil boMmagan chiziqning qiyaligi С nuqtada I2 bir xil bo‘lmagan qiya chizig‘iga tenglashadi.

Xaridor В nuqtani hech qachon tanlamaganiga qaramasdan, bir bashoratli nuqta xaridoming qarorini belgilab beradigan ikki ta’sirlami aniqlab berish uchun foydalidir. Eslatma shuki, A nuqtadan В nuqtaga o‘zgarish xaridoming ijtimoiy yordamida hech qanday o‘zgarishlarsiz o‘zgarishning oz miqdordagi o‘mida sof o‘zgarishni namoyish qilib beradi. 0‘xshashlik jihati, В nuqtadan С ga o‘zgarishi o‘zgarishning oz miqdordagi o‘mida o‘zgarishsiz ijtimoiy yordamini sof o‘zgarishini namoyish qilib beradi. Shunday ekan, A dan В gacha siljish o‘zgarish ta’sirini ko‘rsatadi va В dan С ga siljish esa daromad ta’sirini ko‘rsatadi.