jihozlash va diversifikatsiya qilishning ustuvor sohalariga yo4naltirish,
jahon moliyaviy inqirozining salbiy oqibatlarini
yumshatish imkonini
bermoqda.
2017-2021-yillarda 0 ‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning
beshta ustuvor yo4nalishi bo4yicha Harakatlar strategiyasida ham valyuta
sohasini tartibga solishning bozor mexanizmlarini joriy
qilish,
respublika eksport salohiyatini oshirishni rag‘batlantirish, to 4g 4ridan-
to‘g ‘ri xorij iy investitsiyalarni faol jalb qilish,
mahalliy ishlab
chiqaruvchilaming tashqi va ichki bozordagi raqobatdoshligini oshirish,
mamlakatimizda investitsiya va ishbiiarmonlik muhitini yaxshilash,
valyuta bozorini yanada liberallashtirishga muhim ahamiyat qaratilgan
va uning asosiy yo'nalishlari belgilab berilgan.
0 ‘zbekiston
Respublikasining
“Valyutani
tartibga
solish
to‘g‘risida”gi qonunining 3-moddasiga muvofiq “Valyuta boyliklari”
qatoriga quyidagilar kiradi:
- chet el valyutasi;
- qimmatli qog'ozlar - chet el valyutasidagi
fond boyliklari
(aksiyalar, obligatsiyalar va boshqalar);
- chet el valyutasidagi to4lov hujjatlari (cheklar, veksellar,
akkreditivlar va boshqalar);
- qimmatbaho metallar - har qanday ko'rinish va holatdagi oltin,
kumush, platina hamda platina guruhiga kiruvchi (palladiy, iridiy, rodiy,
ruteniy va osmiy), metallar shunday metallardan ishlangan zargarlik
buyumlari va boshqa ro4zg4or buyumlari hamda ulaming parchalari
bundan mustasno;
- tabiiy qimmatbaho toshlar - sayqal berilgan
va sayqal berilmagan
shakldagi olmos, la’l, zumrad, yoqut, aleksandrit, shuningdek, marvarid,
shunday toshlardan ishlangan zargarlik va boshqa ro4zg4or buyumlari
hamda ulaming parchalari bundan mustasno.
Chet el valyutasiga tegishli ajnabiy davlatda muomalada bo‘lgan va
qonuniy to ‘lov vositasi hisoblangan banknot ko4rinishdagi
chet el pul
belgilari, shuningdek, muomaladan chiqarilgan yoki chiqarilayotgan,
ammo O'zbekiston Respublikasi pul belgilariga almashtirilishi lozim
581
boMgan chet el pul belgilari, schyotlarda va omonatlarda bo'lgan
xorijiy
davlatlaming pul birliklaridagi va xalqaro hisob-kitob birliklaridagi
m ablagiar kiradi.
Chet
el
valyutasidagi
qimmatli
qog‘ozlar
-
0
‘zbekiston
Respublikasi qonun hujjatlari yoki xorijiy davlatlaming qonun
hujjatlariga muvofiq qimmatli qog‘ozlar jumlasiga kiritilgan, qiymati
chet el valyutasida ifodalangan hujjatlaridir .
Globallashgan
iqtisodiyot, shuningdek, dunyo iqtisodiyotining
yagonalashuvi bilan davlatlar o ‘rtasidagi savdo iqtisodiy munosabatlar
tobora kengayib bormoqda. Bu esa o‘z navbatida har bitta xo‘jalik
yurituvchi
subyektni
eksport-import operatsiyalariga undamoqda.
Eksport-import operatsiyalarida ijobiy farqlanishga erishish albatta
korxonalar oldiga ham bir qadar murakkab
vazifalami hal etishni va
uning mustahkam zaminini y o ig a qo‘yishni talab etadi.
Bir mamlakat doirasida ko‘p turdagi raqobatbardosh tovarlar va
xizmatlar ishlab chiqarish imkoniyati cheklangan. Tashqi bozor mahalliy
ishlab chiqaruvchilaming o ‘zlari uchun ustun bo'lgan faoliyat turlari
bilan keng doirada shug‘ullanishlariga imkon beradi,
ularning faoliyat
doirasini kengaytiradi.
Tashqi
iqtisodiy
faoliyat
nafaqat
ishlab
chiqarishning
raqobatbardoshligini
oshiradi,
balki
erkin
xo‘jalik
yurituvchi
subyektlaming iqtisodiy va moliyaviy salohiyatini,
shuningdek,
j
:
aholining turmush farovonligini oshirishning ham zaruriy sharti
hisoblanadi.
Pul oqimi to‘g ‘risidagi hisobot shakliga ilova sifatida xorijiy
valyutada pul mablag‘larining harakati to‘g ‘risida m a’lumotnoma
tuziladi. Unda hisobot davrida xorijiy valyutada pul mablag6larining
to‘liq harakati ko'rsatiladi.
Valyuta m ablagiari operatsiyalami amalga oshirish paytida
0 ‘zbekiston
Respublikasi
Markaziy
bankining
kursi
bo‘yicha
Do'stlaringiz bilan baham: