Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Kalandarova moliyaviy tahlil

7.3. Kreditga layoqatlilikni baholash va tahlil qilishning asosiy usullari: ekspert baholash tizimi va ballik (skoring) baholash tizimi

Bank va korxonalar faoliyatida kreditga layoqatlilikni baholash uslubiyotini shakllantirishda mezonlarga tayaniladi. Ushbu mezonlar korxonalarning kreditga layoqatliligini to‘liq baholash imkoniyatini ochib berish zarur.

Jahonda va mamlakatimiz amaliyotida kreditga layoqatlilikni baholashda quyidagi mezonlarga tayaniladi^35.

• 
  mijozning xarakteri (fe’l-atvori);
  
• 
  mijozning qarz olish qobiliyati;
  
• 
  olingan qarzni uzish yuzasidan mablag‘lar ishlab topishga qobilligi;
  
• 
  mijozning kapitali;
  
• 
  kreditning ta’minlanganligi;
  
• 
  kredit operatsiyalarini amalga oshirish chog‘idagi shart-sharoitlar;
  
• 
  mijoz faoliyatining qonuniy jihatlarini nazorat qilish darajasi.
  

Korxonalarning kreditga layoqatliligi tahlilining uslubiy asoslari korxona va bank nuqtayi nazaridan alohida belgilanishi, yo‘lga qo‘yilishi va yuritilishi lozim.