Toshkent moliya instituti kredit-iqtisod fakulteti bank aktivlarining daromadliligi va likvidliligi



Download 1,01 Mb.
Pdf ko'rish
bet19/21
Sana23.09.2021
Hajmi1,01 Mb.
#182910
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21
Bog'liq
bank aktivlarining daromadliligi va likvidliligi ortasidagi mutanosiblikni taminlash yollari (1)

 

Xulosa 

Hozirgi  vaqtda  respublikamiz  tijorat  banklari  aktivlarining  tarkibida 

salmog‘iga ko‘ra birinchi o‘rinni ssuda va lizing operatsiyalari, ikkinchi o‘rinni esa 

boshqa  banklardagi  va  O‘zR  Markaziy  bankidagi  mablag‘lar  egallaydi.  Holbuki, 

O‘zR Markaziy bankidagi mablag‘lar daromad keltirmaydigan aktiv hisoblanadi va 

ularning  daromadlilik  darajasi  esa,  deyarli  yo‘qdir.  Rivojlangan  industrial 

mamlakatlarning  bank    amaliyotida  esa,  tijorat  banklari  aktivlarining  tarkibida 

salmog‘iga  ko‘ra  birinchi  o‘rinni  kreditlar,  ikkinchi  o‘rinni  qimmatli  qog‘ozlar 

shaklidagi  aktivlar,  uchinchi  o‘rinni  esa,  kassali  aktivlar  egallaydi.  Qimmatli 

qog‘ozlarga  qilingan  investitsiyalar  daromadlilik  darajasiga  ko‘ra  kreditlardan 

keyingi  aktiv  hisoblanadi.  Bundan  tashqari,  ular  banklarning  likvidliligini 

ta’minlashda  muhim  rol  o‘ynaydi.  SHu  boisdan  ham,  ko‘plab  xorijiy  banklarda 

aktivlarning daromadlilik darajasini yuqori ekanligi kuzatiladi. 

Respublikamiz  tijorat  banklari  aktivlarining  daromadliligini  oshirish  bilan 

bog‘liq  bir  qator  muammolarning  mavjudligi  xususida  xulosa  chiqarish  mumkin. 

Bizning  fikrimizcha,  ulardan  asosiylari  sifatida  quyidagi  muammolarni  ko‘rsatish 

mumkin:  

1.  Respublikamiz  tijorat  banklarining  aktivlari  tarkibida  daromad 

keltirmaydigan  va  daromadlilik  darajasi  past  bo‘lgan  aktivlarni,  ya’ni  O‘zR 

Markaziy  bankidagi  mablag‘lar,  kassali  aktivlar,  bino  va  inshootlarni  sezilarli 

darajada yuqori salmoqqa ega ekanligi muammosi. 

2. Respublikamiz tijorat banklari aktivlarining daromadlilik darajasiga salbiy 

ta’sir qiluvchi majburiy zahira talabnomalarining yuqoriligi. 

3.  Tijorat  banklarida  mijozlarning  kredit  to‘loviga  layoqatliligini  baholash 

tizimini takomillashmaganligi.  

Respublikamizning  bir  qator  tijorat  banklarida  qo‘llanilayotgan  kreditga 

layoqatlilikni  baholash  ko‘rsatkichlari  mijozning  pul  oqimini  real  darajasini 

aniqlash  imkonini  bermaydi.  Bizning  fikrimizcha,  baholash  tizimiga  xos  bo‘lgan 

ikki asosiy kamchilik mavjuddir:  



a) etarli darajada baholash ko‘rsatkichlaridan foydalanilmayotganligi.  

b)  o‘rtacha  tarmoq  ko‘rsatkichlarini  doimiy  ravishda  va  ko‘rsatkichlarni 

haqqoniy tarzda e’lon qilinmayotganligi. 

Bu  boradagi  ikkinchi  kamchilikning  mohiyati  shundaki,  baholash 

ko‘rsatkichlarining  asosiy  qismi  o‘rtacha  tarmoq  ko‘rsatkichlari  bilan  solishtirish 

asosida  qo‘llaniladi.  SHu  boisdan,  doimiy  tarzda  e’lon  qilinadigan  va  soxta 

bo‘lmagan  o‘rtacha  tarmoq  ko‘rsatkichlarining  bo‘lishi  baholash  tizimini 

takomillashtirishning zaruriy sharti hisoblanadi. 

4.  Respublikamiz  tijorat  banklarining  qimmatli  qog‘ozlar  bilan  amalga 

oshiriladigan operatsiyalarini rivojlanmaganligi.  

Respublikamiz  tijorat  banklarining  milliy  va  xalqaro  fond  birjalaridagi 

faoliyati sustligicha qolmokda. Bu holat banklarning qimmatli qog‘ozlar portfelini 

tahlil  qilish  jarayonida  yaqqol  namoyon  bo‘ldi.  Holbuki,  rivojlangan  xorijiy 

davlatlar  bank  amaliyotida  qimmatli  qog‘ozlar  bilan  bog‘liq  operatsiyalar 

banklarning ssudalardan keyingi ikkinchi asosiy faoliyat turi hisoblanadi. 




Download 1,01 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish