Toshkent moliya instituti "ijtimoiy fanlar" kafedrasi

Bilimli,  ma’rifatli  qilish  -  san’atning  muhim  vazifasi.

  Insonni  bilimli,  ma’rifatli  qilish  ham 

san’tning  asosiy  vazifalaridan.  Uni,  odatda  ma’rifiy  –  evristik  vazifa  deb  atashadi.  Har  qanday  haqiqiy 

san’at  asari insonga turli xil bilim  beradi,  uni  birvarakay  ko‘p sohalar bo‘yicha ma’rifatli  qiladi.  M., Jyul 

Vernning «O‘n besh yoshli kapitan» romanini o‘qir ekansiz, siz dengiz haqida, kemalar, qayiqlar, elkanlar, 

kit  ovi,  Afrika  qit’asining  o‘ziga  xosliklari  u  erdagi  qabilalalarning  odatlari,  qul  savdosi  v.b.  to‘g‘risida 

ma’lumot  olasiz.  YA’ni  bir  asar  orqali  bir  yo‘la  geografik,  navigatsion,  etnografik,  tarixiy  v.h.  ilmlardan 

xabardor bo‘lasiz. To‘g‘ri, bu bilimlaringiz mazkur fanlarni maxsus o‘rganganlik – mutaxassislik darajasida 

bo‘lmasa  ham,  lekin  siz  bundan  buyon  o‘zingizga  va  mintaqangizga  xos  bo‘lmagan  ijtimoiy  hodisalar 

to‘g‘risida  yaxshigina  ma’rifatli  kishi  hisoblanasiz.  Agar  bordi-yu  Jyul  Vernning  asosiy  asarlarining 

barchasini    o‘qib  chiqsangiz,  siz  har  qanday  geograf  olim  bilan  bahslasha  olasiz.  Umrida  biror-bir 

mamlakatga  sayohat  qilmagan  bu  yozuvchining  badiiy  asarlari  uning  ko‘pgina  mamlakatlar  geografiya 

jamiyatlari  faxriy  a’zosi  etib  saylanishiga,  hatto  o‘zining  ham  geografiyadan  ilmiy  ishlar  qilishiga  sabab 

bo‘ldi, ko‘pdan-ko‘p olimlarning ilmiy kashfiyotlariga turtki berdi.