Toshkent moliya instituti f. T. Bazarova

 

 

```` 

 

Korxonaning maqsadlar 

 

tizimi 

 

Tashqi 

 

bozorlarga 

 

chiqish 

 

Marketing 

 

maqsadlari 

 

Bozor ulushini 

 

egallash, 

 

raqobatbar-

 

dosh bo’lish 

 

Marketing rejasi 

 

Resurslarni 

 

joylashtirish 

 

jarayoni 

 

Faoliyat 

 

masshtablarini 

 

belgilash 

 

Marketing-miks 

 

Kommuni- 

 

katsion 

 

si

 

y

 

osa

 

t

 

 

 

Kelishuv 

 

siyosati 

 

Taqsim-

 

lash 

 

si

 

y

 

osati

 

Tovar 

 

siyosati 

 

 

Bozor 

 

Firmaning marketing taqsimotlari. 

 

Firma natijaviy ko’rsatkichlari reja 

 

bilan mosmi? 

 

 

 

Yo‘q 

 

---

 

37 

 

 

 

 

 

Marketing  –  miks  nazariyasi  va  amaliyotinig  rivojlanishi  va  uning 

asosida  korxona  va  firmalarda  marketing  tadbirlarining  rejalashtirilishi 

marketing  –  menejment  nazariyasi,  uslubiyoti  va  usullarining 

shakllanishiga  olib  keldi.  Marketing  menejmentning  ilmiy  yo‘nalish  va 

tadbirkorlikni tashkil qilishga yangicha yondashuv sifatida shakllanishiga 

nafaqat  marketingning  qo‘llanilishi,  balki  bozor  sharoitida  firma  va 

korxonalarning  maqsadli  ravishda  faoliyatini  yo‘naltirilganligi, 

avvalambor,  iste’molchilarning  talab  va  ehtiyojlarini  qondirish  so‘ngra 

foyda  olish  yotganligi  sabab  bo‘ldi.  Marketing  jarayonini  turli 

vaziyatlardan kelib chiqqan holda boshqarish, tegishli marketing siyosati 

va  tadbirini  qo‘llash  raqobat  sharoitida  juda  muhimligini  firmalar  juda 

yaxshi  anglab  oldi.  Ishlab  chiqaruvchidan  to  iste’molchiga  tovar  va 

xizmatlar  yetib  borguncha  qanchadan  qancha  muloqot  auditoriyasi 

obyektlariga  duch  kelinadi,  o‘zaro  ta’sir  va  aks  ta’sir  albatta  yuqori 

madaniyat va hamkorlik asosida amalga oshirilsa, natija yuqori bo‘ladi.  

1980-yilning o‘rtalarigacha marketing tovarlarni taqsimlash va sotish 

usuli  sifatida  qaralganligi  bozor  va  kuchli  raqobat  sharoitida  tovar  va 

xizmatlar  bozori  tarmog‘ining  rivojlanishiga  salbiy  ta’sir  ko‘rsatib, 

marketing tizimi subyektlari o‘rtasida kommunikatsiya aloqalarini yuqori 

darajada o‘rnatishga to‘sqinlik qildi. Marketing jarayonlarining ijtimoiy 

va  ekologik  yo‘naltirilganligi  marketingni  boshqarish  konsepsiyasining 

sotishga  yo‘naltirilganligini  chekladi.  Demak,  bu  marketing  faoliyatida 

sotish,  reklama,  taqsimlash  va  narx  shakllanishidan  tashqari  marketing 

funksiyasining integrallashgan funksiyasi, ya’ni marketingni boshqarish 

iqtisodiyotning  har  bir  bosqichi  uchun  muhim  funksiya  sifatida 

shakllandi.