Toshkent moliya instituti f. T. Bazarova

 

 

Nazorat uchun savollar 

 

 

 

1.

 

Marketing tushunchasining mohiyati nimaga yo‘naltirilgan?  

2.

 

AQShlik  marketolog  professor  Filipp  Kotler  marketingga 

qanday tarif bergan?  

3.

 

Marketing  konsepsiyalari  va  uning  evolyutsiyasi  haqida 

tushuntiring.  

4.

 

Marketing kompleksi, deganda nimani tushunasiz?   

---

 

38 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

II bob. MARKETING TAMOYILLARI, VAZIFALARI,   

FUNKSIYALARI  VA TURLARI  

 

 

2.1. Marketing tamoyillari  

 

 

 Marketing  tamoyillari  – 

bu  marketing  asosining  tub  mohiyatini 

ochuvchi  asosiy  holatlar,  talablar  majmuasidir.  Marketing  mohiyatidan 

kelib  chiqqan  holda,  quyidagi  tamoyillar  marketing  faoliyatida  asosiy 

hisoblanadi.   

1.

 

«Iste’molchi - shoh».  

2.

 

«lshlab  chiqarilgan  mahsulotni  sotish  emas,  sotiladigan 

mahsulotlarni ishlab chiqarish».  

3.

 

«Mahsulot  yaratish  bilan  uning  iste’molchisini  ham  yaratish 

kerak».  

4.

 

«Tovar  bozorlariga  differensiyalashgan  holda  yondashish 

kerak».  

5.

 

«Korxona  iste’molchining  talabini  qondirish  bilangina  o‘z 

foydasi va obro‘siga ham ega bo‘lishi kerak».  

Tamoyillarga yondashuvlar quyidagilardan iborat:  

• 

Iste’molchiga kerak narsani ishlab chiqarish.  

• 

Bozorga  tovar  va  xizmatlar  bilan  emas,  balki  iste’molchilar 

muammolarini hal qiluvchi  vositalar bilan chiqish.  

---

 

39 

 

 

 

• 

Tovar  ishlab  chiqarishni  iste’molchilarni  va  talabni  o‘rgangandan 

so‘ng yo‘lga qo‘yish.  

• 

Firmaning  ishlab  chiqarish  –  eksport  faoliyatini  yo‘lga  qo‘yishni 

jadallashtirish.  

• 

Qo‘yilgan  maqsadlarga  erishish  uchun  maqsadli  dasturli  va 

kompleks yondashuvdan foydalanish.  

• 

Mahsulotning  bozor  talablariga  moslashishi  uchun  taktika  va 

strategiyani  kerakli  vaqtda  qo‘llash,  tovarning  iste’molchiga  yetib 

kelgunigacha bo‘lgan jarayonda marketingni samarali qo‘llash.  

• 

Korxona faoliyatini uzoq muddatli samarali kommunikatsiya bilan 

ta’minlash orqali tovarning bozordagi mavqeyini mustahkamlash.  

• 

Tovar hayotiylik davrining har bir bosqichida ishlab chiqarishning 

ijtimoiy va iqtisodiy omillarini inobatga olish.  

• 

Korxonalar rejasini bozorga asoslangan holda ishlab chiqish.  

• 

Tarmoqlararo integratsiyani yo‘lga qo‘yish orqali talab va taklifni 

muvofiqlashtirish.  

• 

Firmaning  raqobatbardoshlik  ustunliklari  va  imijini  kuchaytirish 

uchun faol harakat qilish.  

Shunday 

qilib, 

marketing 

tamoyillari 

– 

marketingning 

ma’nomohiyatiga 

asosiy 

talablarini 

belgilovchi 

qoidalardir. 

Marketingning o‘ziga xos quyidagi asosiy prinsiplari mavjud.