Toshkent moliya instituti «biznes va tadbirkorlik» kafedrasi

 

Qisqacha xulosalar 

 

Xalqaro  savdo  ikki  muhim  ob’ektiv  sabab-    tabiiy  va  xom  ashyo 

resurslarining  mamlakatlar  o’rtasida  bir  tekis  taqsimlanmaganligi  hamda 

mamlakatlarda  ishlab  chiqarish  kuchlarining  bir  xil  rivojlanmaganligiga  ko’ra 

paydo bo’lgan. 

Xalqaro  savdoga  mahsulotlarni  ayirboshlash,  xizmatlarni  ayirboshlash  va 

yangi  ilmiy-texnik  ma’lumotlarni  ayirboshlash  kiritiladi.  Bu  ayrboshlashlarning 

barcha  ko’rinishi  tashqi  savdo  operatsiyalari  -  eksport  va  import  operatsiyalari 

yordamida amalga oshiriladi. 

Xalqaro  savdo  nazariyasining  klassik  ko’rinishlari  A.  Smitning  «Mutloq 

ustunlik» va D. Rikardoning «Nisbiy ustunlik» nazariyalaridir. 

D.Rikardoning  nisbiy  ustunlik  nazariyasi  mutlaq  ustunlikka  ega  bo’lmagan 

mamlakatlar ham tashqi savdodan foyda ko’rishi mumkinligini asoslab beradi. 

Xeksher-Olinning  neoklassik  kontsepsiyasi  «Nisbiy  ustunlik»  nazariyasini 

omillar bilan ta’minlanganlik nuqtai nazaridan izohlab berdi. 

Erkin  savdo  yo’lidagi  to’siqlarni  bartaraf  qilish  resurslarni  samarali 

taqsimlanishga  yo’l  ochib,  provardida  barcha  mamlakatlar  uchun  iqtisodiy  yutuq 

olib kelishi savdo nazariyalarida isbotlab berilgan. 

---