Toshkent moliya instituti «biznes va tadbirkorlik» kafedrasi

16.3.Rikardoning nisbiy ustunlik nazariyasi

. 

 

 D.  Rikardo  A.  Smitning  «Mutlaq  ustunlik»  nazariyasini  yanada  mulohaza 

qilish  natijasida  ushbu  nazariya  umumiy  qoidaning  bir  qismi  ekanligini  isbotlab 

berdi.  D.  Rikardo  «Siyosiy  iqtisodning  boshlanishi  va  soliqlar»  nomli  asarida 

klassik nazariyani boshi berk ko’chadan olib chiqadi. Uning fikricha,  mamlakatlar 

ishlab chiqarish samaradorligini ta’minlashda yoki ko’proq ustunlikka ega bo’lgan 

yoxud  kamroq  zaiflikka  ega  bo’lgan  mahsulot  ishlab  chiqarish  va  sotishga 

ixtisoslashsalar  maqsadga  muvofiq  bo’ladi.  Bunday  vaziyatlarda  ikki  mamlakat 

o’rtasidagi  savdo  ko’proq  imkoniyatlar  olib  keladi.  Har  bir  mamlakat  o’zi 

---

ixtisoslashgan  mahsulotlarni  ishlab  chiqaradi  va  shu  orqali  yutuqlarga  erishadi. 

Uning mulohazalari “Nisbiy ustunlik nazariyasi”da o’z echimiga ega bo’ldi. 

Masalan,  Portugaliyada  ishlab  chiqarilgan  movut  va  Angliyada  ishlab 

chiqarilgan vino individual xarajatlarga ega bo’lsin. Shuni hisobga olgan holda D. 

Rikardoning “Nisbiy  ustunlik” nazariyasini qo’llaymiz: 

 

9-jadval

.