Toshkent kimyo-texnologiya instituti yangiyer filiali noorganik moddalar kimyoviy texnologiyasi fakulteti umumiy fanlar kafedrasi

QO’SHIMCHA ADABIYOTLAR
1.T.T Yunusov, Yu.M.Yunusova “Alpomish ” va “Barchinoy” maxsus testlari bo’yicha uslubiy
qo’llanma. T.2004
2 .Yunusova Yu.M. Teoreticheskie osnova fizicheskoy kulturo’ i sporta.T.2005
Nazorat Savollar.

1. 
   60 merga yugurishda qaysi startdan chiqiladi?
   
2. 
   Starda turishning qandsay usullari bor?
   
3. 
   Gimnastik o’rindiqda va polda tirsaklarni bukib yozishda qanday nafas olinadi?
   
4. 
   Uzunlikka sakrashda qo’llar harakati qanday xolatda bo’lishi kerak?
   
5. 
   Uzunlikka sakrashda belgilangan chiziq bosilsa nima bo’ladi?
   

2-mavzu: Turgan joyidan uzunlikka sakrash texnikasini takomillashtirish


Uzunlikka sakrash texnikasini sprintda tayyorgarlik ko`rib, shug`ullanuvchilar bir tekis yugurishni va tezlikni oshirishni bilib olganliklaridan keyin o`rgatgan ma`qul.
Mashg`ulot zichligini oshirish uchun barcha sakrashlarni gishtqumloq yo`lkada bajarish shart emas. Maxsus sakrash mashqlarini va alohida sakrashlarni o`tloq yerdan yaxshi yumshatilgan joy yoki qum ustiga tushib bajarilsa bo`laveradi.
1. Uzunlikka sakrashning to`g`ri texnikasini (yugurib kelish, depsinishga tayyorlanish, depsinish va yerga tushish) bilib olish.
2. Yugurib kelish texnikasini takomillashtirish (100 va 200 m) va yugurish tezligini oshirsh.
3. Umumiy jismoniy tayyorgarlik darajasini (oyok, gavda, yelka kamari va qo`ldagi muskul kuchini rivojlantirish, bo`g`inlar harakatini yaxshilash, epchillikni rivojlantirish, umumiy chidamlilikni) oshirish.
Yugurib kelish uzoqligi erkaklarda 35-45 m, ayollarda esa 30-35 m gacha
bo’ladi. Bu uzoqlik odatda sakrovchining shaxsiy xususiyatlariga qarab, birinchi navbatda esa, yugurib kelish tezli-gani qanchalar tez yoki sekin oshirib olish qobiliyatiga qarab belgilanadi.
1. "Oyoqlarni bukib" sakrash texnikasi. Bu usul ancha oddiy va tabiiydir. "Uchish
qadam" tashlab ko’tarilgandan keyin orqadagi oyoqni yaqinlashtirib, ikkala oyoqni ko’krakka tortish kerak. Bu holatda gavdani ortiqcha engashtirib yuborish kerak emas. Taxminan, yerga tushishga 0,5 m qolganda oyoq»lar sal kam to’g’rilanadi. Qo’llar boshlagan harakatni davom ettirib, pastga, orqaga tushiriladi, Bunday kompensator harakat boldirlar muvozanatini sakdashga yordam beradi.Uzunlikda sakrashda yuqori natija hosil qilingan gorizontal tezlikka va depsinishda hosil bo’lgan tezlikka bog’lik. Depsinish paytida yugurib kelish tezligi qanchalik yuqori bo’lsa va depsinish qanchalik yuqori tez bajarilsa, boshlang’ich uchib chiqish tezligi shuncha yuqori bo’lib. SHunchalik uzoqqa sakraladi. Uzoqqa sakrash sakrovchini fazodagi uchishdagi turg’unligiga, yerga tushayotgandagi harakatlarini qanchalik to’g’ri bo`lishga ham bog’likdir.