Тошкент фармацевтика институти

Сиѐсатни ҳаѐтга тадбиқ этишдаги мажбуриятлар 
Соғлиқни сақлаш вазирлиги етакчи маҳкама сифатида умумий фаолият 
кенгайтирилган назоратни амалга ошириш ва уларнибошқариш, шунингдек, 
амалга ошириш даражаси ва мақсадларга эришиш мониторинг юритиши 
талаб этилади. Айрим давлатларда эса вазирлик қошида бошқарувчи орган 

---

137 
сифатида ўзининг бюджетига эга ва масъул ходимлардан иборат алоҳида 
идора фаолият кўрсатади. 
Бошқарувчи идорадан ташқари сиѐсатни амалга оширишни кузатувчи 
давлат маслаҳат анжумани ҳам тузиш ҳам тавсия этилади. Бу мамлакат 
миқѐсида сиѐсатни қўллаб –қувватлаш, асосий қатнашувчи шахслар 
хабардорлиги ва иштирокини таъминлаш учун ўта зарурдир. Айрим 
қисмлар доирасида, хусусан, бутун фаолият мажмуида сифатни таъминлаш 
ҳамда ДВдан самарали фойдаланиш учун ҳам шундай йўл тутилиши 
мумкин. 
Назарий-рухсат дори восита муассасаси, соғлиқни сақлаш вазирлигининг 
фармацевтика департаменти, марказий дори восита омборлари, туман ѐки 
шаҳар тиббиѐт муассасалари каби давлат ташкилотлари дори восита 
сиѐсатини амалга оширишда асосий идорлар ҳисобланадилар. Ушбу 
ҳолатлар молия, савдо, иқтисодий режалаш, таълим сингари бошқа 
муассасаларга ҳам тааллуқлидир. ДВ билан боғлиқ мультисектор 
масалалари табиатини назарда тутиб, вазифаларни ҳал этишда фақат олиш 
эмас, барча томонлар келишувини қўллаб-қувватлаш мухимдир. Бунга 
шартномаларни адо этишда мушобиҳ режалаштириш ва ишнинг бориши 
ҳақида доимий ҳисобларни тайѐрлаш билан эришилади. 
Дори восита сиѐсатини амалга оширишнинг амалий жихатлари 
 
Дори восита сиѐсати ҳукуматнинг мақсад сари тинмай интилиши ва фаол 
ишлаши муваффақиятли амалга оширилиши мумкин. Айрим муваффақиятли 
стратегиялар қуйидагилардир: 
-ДВ соҳасидаги давлат сиѐсатини ишлаб чиқишни таъминлаш учун бошланғич 
босқичда лозим қонунчилик асосларини ишлаб чиқиш керак; 
-ДВ соҳасидаги сиѐсатни ишлаб чииш ва татбиқ этишга эришиш учун қўшни 
мамлакатлардаги аниқ сиѐсий ўзгаришларни назардан кечирмаслик; 
-ДВ соҳасидаги давлат сиѐсатини кафолатли дастлабки кўриниш ва 
муваффақиятни нисбатан соғлом муҳитли соҳаларда бошлаш ва шу тариқа 
кейинги ҳал қилувчи босқичга ўтиш зарур қўллаб-қўлтишлашга эришиш; 
- Эпчил ѐндашувдан фойдаланиш, лозим бўлса, дастлабки фаолиятни 
тайѐрлашга кўпроқ вақт, қўшимча тушинтиришлар, томонларниннг керакли 
келишувига эришиш керак бўлса шу йўлдан бориш; 
-сиѐсатнинг асосли эканлигини давлат экспертлари, ҳурматли давлат 
арбобларидан иборат сиѐсатчиларнинг оммавий фикр-мулоҳазаларини 
жамоатчиликка етказиш; 
- ДВ соҳасидаги давлат сиѐсатини жорий этишни қўллаб қувватлаш учун турли 

---

138 
жамоатчилик гуруҳларини жалб этиш; маълумот, касаба уюшмалари, диний 
ташкилотлар ҳамда оммавий ахборот воситалари ана шундай қўллаб-қувватлаш 
муҳим ўрин тутиши мумкин; 
- сиѐсий вазиятни тахлил қилиш, мухолифлар қарашидаги айрим ўзгаришларни 
тахмин этиш, шу тариқа уларни ўз томонига оғдириш ва улар ишончини 
қозониш; масалан, фармацевтика саноати дори воситаларга баҳо қўйиш 
сиѐсатига қарши туриши ва асосий дорилар рўйхатини эълон қилишга 
монеълик қилиши мумкин, бироқ, одатан у нарх-навони бошқаришга 
қаратилган, ДВ сифатини таъминлайдиган соҳани такомиллаштиришга 
йўналтирилган стратегияни қўллаб-қувватлаш тарафдори бўлади; 
- ўз тарафдорларидан иборат жамоа (партия) ни тузиш, зотан у барча 
даражаларда ҳукуматнинг сиѐсатини қўллаб-қувватлаш овозига эга бўлсин. Бу 
ҳолат узоқ истиқболда сиѐсат мустақиллиги ва мувафақиятида ҳал қилувчи 
омилдир. 
1-расм