Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov

12.1. Yaratilgan mahsulot va daromadlarning taqsimlanish

tamoyillari

Ish  haqining  mazmunini  to‘g‘ri  tushunib  olish  uchun  eng  awalo 

Yaratilgan jami mahsulotning taqsimlanish tartibi to‘g‘risida tasawurga 

ega bo‘lish  lozim.  Mamlakatda ishlab  chiqarilgan jami mahsulotning 

(tovar va xizmatlaming) taqsimlanish tamoyillari bo‘yicha turlicha naza- 

riyalar mavjud. Bozor iqtisodiyotiga doir adabiyotlaming ko‘pchiligida 

«uch  omil»  deb  nomlanuvchi  nazariya  keng  tarqalgan.  Bu  nazariya- 

ning  asoschilaridan biri fransuz olimi J.B.Sey «ishlab  chiqarishning 

uch  omilb)  degan  g‘oyani  ilgari  surib,  unda  tovarlami  ishlab  chiqa­

rishda mehnat, yer va kapital bab-baravar qatnashadi, ular hamma daro- 

madlar manbaidir va binobarin daromadlar ham shu omillar o‘rtasida 

taqsimlanadi,  deb  ko‘rsatadi.  Uning bu  g‘oyasi  amerikalik  iqtisodchi 

olim J.B.Klarkning qo‘shilgan omil (so‘nggi qo‘shiIgan kapital yoki