Toshkent davlat yuridik universiteti xalqaro tashkilotlar huquqi

Nazorat uchun savollar: 
1. Inson huquqlari bo'yicha Yevropa konvensiyasi tomonidan 
belgilangan himoya mexanizmi qanday subsidar xususiyatlarga ega? 
2. Inson huquqlari bo'yicha Yevropa sudini isloh etish o'z 
samarasini berdimi? 
3. Nazorat mexanizmi faoliyati nuqtai nazaridan, Afrika inson 
huquqlarini himoya qilish tizimi va Yevropa tizimi o'rtasida qanday farq 
bor?
4. Mustaqil Davlatlar Hamdo'stligining huquqiy maqomi qanday 
xususiyatlarga ega? 
5. SHHTni tashkil etish va uning faoliyat yo'nalishlari uning 
gumanitar sohaga qay darajada yo'naltirilganidan dalolat beradi? 
Mavzuga oid kazuslar:
1. 1949 yilgi Yevropa Kengashi Ustavining 1-moddasiga ko'ra 
“Evropa Kengashining maqsadi uning a'zolari o'rtasida ularning umumiy 
boyligi bo'lgan mafkurasi va prinsplarini amalga oshirish hamda 

---

167 
ularning iqtisodiy va ijtimoiy taraqqiyotiga ko'maklashish va muhofaza 
qilishda yakdil hamjihatlikka erishishdir”. 
Savol:
 Sizningcha, 
Yevropa 
Kengashi 
Ustavining 
1-moddasining 
noaniqligi nimada? Xalqaro tashkilotlarning Ustavlarida ko'rsatilgan 
maqsad va vazifalari to'g'risidagi qoidalar qanday tartibga solish 
funksiyasini bajaradi? 
2. Xalqaro huquqda a'zo-davlatlarning xalqaro tashkilotlarga 
integratsiyasi darajasining turli ko'rsatkichlari ajratib ko'rsatilmoqda. 
Ayrim mualliflar organlarning mavjudligi hamda ushbu organlarda 
milliy darajadan yuqori turuvchi vakolatlar qanchalik ko'p bo'lsa, 
shunchalik integratsiya ham yuqori bo'ladi, degan fikr bildiradilar. 
Boshqa olimlarning fikriga ko'ra esa, muayyan tashkilot doirasida 
tuziladigan xalqaro shartnomalar sifati va soni asosiy ko'rsatkich 
hisoblanadi. Mualliflarning bir qismi asos sifatida arifmetik mezon – 
a'zo-davlatlarning organlari orasidagi aloqalarni olishni nazarda tutadi. 
Ayrimlar fuqarolarning huquqiy ongini asos qilib ko'rsatishadi. Agar 
jismoniy shaxs o'zini faqatgina muayyan davlatning oddiy fuqarosi 
sifatida emas, mazkur xalqaro hamjamiyatning ham “fuqarosi” sifatida 
anglasa – bu a'zo-davlatlarning yuqori darajadagi integratsiyasidan 
dalolat beradi.
Savol: 
 Sizningcha qaysi mezon eng to'g'ri hisoblanadi?. BMT, MDH, 
Yevropa Ittifoqi kabi xalqaro tashkilotlarni turli nuqtai nazardan 
baholang. 

---

168