Тошкент давлат юридик университети

: 
subyekt, 
subyektiv tomon, obyekt, obyektiv tomonlar
 
kirib, ekologik huquqbuzarlik 
oqibatida tabiiy resurslarga hamda ekologik, agrar tizimga yetkazilgan 
zarar va ular bilan bog‘liq holatlar asosida xarakterlanadi.
O‘zbekiston 
Respublikasi
“Tabiatni 
muhofaza 
qilish 
to‘g‘risida”gi Qonunining 47-moddasiga asosan: 
– “Tabiatni muhofaza qilishning standartlari, normalari, qoidalari va 
boshqa normativ-texnik talablarini buzishda, shu jumladan korxonalar, 
inshootlar, transport vositalari va boshqa obyektlarni rejalashtirish, qurish, 
rekonstruksiyalash, ulardan foydalanish yoki ularni tugatish paytida, 
ekologiya nuqtayi nazaridan xavfli mahsulotlarni chet ellarga chiqarish va 
chet ellardan olib kelishda hududning belgilab qo‘yilgan ekologiya 
sig‘imini, ekologiya normalari, qoidalarini buzishda; 
– tabiiy boyliklardan o‘zboshimchalik bilan foydalanishda, davlat 
ekologiya ekspertizasi talablarini bajarmaganlikda;
– tabiiy resurslardan foydalanganlik uchun, atrof-tabiiy muhitga 
zararli moddalar chiqarganlik va oqizganlik, qattiq chiqindilar 
joylashtirganlik, bu muhitni ifloslantirganlik va unga zararli ta’sir 
ko‘rsatishning boshqa turlari uchun belgilangan haqni to‘lashdan bosh 
tortganlikda; 
– tabiatni muhofaza qilish obyektlarini qurish rejalarini, tabiatni 
muhofaza qilishga doir boshqa tadbirlarni bajarmaslikda; 
– atrof-tabiiy muhitni tiklash, unga bo‘ladigan zararli ta’sir 
oqibatlarini bartaraf etish va tabiiy resurslarni takror ishlab chiqarish 
choralarini ko‘rmaganlikda; 
– tabiatni muhofaza qilish ustidan davlat nazoratini amalga 
oshirayotgan idoralarning ko‘rsatmalarini bajarmaganlikda; 
– alohida muhofaza qilinadigan hududlar va obyektlarning huquqiy 
tartibotini buzganlikda; 
– atrof-tabiiy muhitga zararli ta’sirni hisobga olish qoidalarini 
buzganlikda; 
– ishlab chiqarish va iste’mol chiqindilarini, kimyolashtirish 
vositalarini, shuningdek radiaktiv va zararli kimyoviy moddalarni saqlash, 
tashish, ulardan foydalanish, ularni zararsizlantirish va ko‘mib yuborish 
vaqtida tabiatni muhofaza qilish talablarini buzganlikda; 
– atrof-tabiiy muhitni muhofaza qilish sohasidagi davlat nazoratini 
amalga oshiruvchi mansabdor shaxslarning obyektlarga borishiga, ayrim 
shaxslar va tabiatni muhofaza qilish jamoat tashkilotlariga esa o‘z huquq 
va vazifalarini ro‘yobga chiqarishlariga to‘sqinlik qilganlikda; 

---

138 
– atrof-tabiiy muhitning holati va uning resurslaridan foydalanish 
to‘g‘risida o‘z vaqtida va to‘g‘ri axborot berishdan bosh tortganlikda 
aybdor bo‘lgan shaxslar O‘zbekiston Respublikasining qonunlariga binoan 
intizomiy, ma’muriy, jinoiy va boshqa yo‘sindagi javobgarlikka 
tortiladilar”
21
. 
Shuni alohida ta’kidlash lozimki, “O‘zbekiston Respublikasi 
Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning tashabbusi asosida qabul qilingan
2017-yil 21-apreldagi “Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish 
sohasida davlat boshqaruvi tizimini takomillashtirish to‘g‘risida”
22
gi 
Farmoniga asosan: 
O‘zbekiston Respublikasi Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza 
qilish davlat qo‘mitasi atrof-muhitni muhofaza qilish sohasida sodir etilgan 
huquqbuzarliklar uchun, shu jumladan chiqindilar bilan bog‘liq ishlar 
sohasidagi qonunchilikni buzganlik uchun aybdor shaxslarni o‘rnatilgan 
tartibda ma’muriy javobgarlikka tortish huquqiga ega ekanligi ham alohida 
qayd etildi. 
Xullas, 
ekologiya 
sohasida 
sodir 
etilgan 
huquqbuzarliklar 
subyektning huquqiy normalarga qarshi qilgan hatti-harakati bilan qasddan 
yoki ehtiyotsizlikdan, tabiat obyektlariga – yer, suv, yer osti boyliklari, 
atmosfera, o‘rmon, hayvonot va o‘simliklar dunyosiga hamda inson 
salomatligi va yashash muhiti uchun xavfli bo‘lgan harakat yoki 
harakatsizlik oqibatida namoyon bo‘lib, ular sodir etilishiga qarab alohida 
o‘z xususiyatiga ega bo‘ladi.