Тошкент давлат юридик университети

 
Ekologik huquqbuzarlik va qonun talablarini buzganlik uchun 
ekologik huquqiy javobgarlik turlari 
 
Ekologik 
qonun 
talablarini 
buzganlik 
uchun 
intizomiy 
javobgarlikka
tortishdan 
asosiy maqsad 
– sodir etilgan ekologik 
huquqbuzarlik (nojo‘ya xatti-harakat) uchun moddiy va ma’naviy 

---

141 
javobgarlikni belgilash, amaldagi ekologik va agrar qonunlarga rioya etish 
hamda mehnat intizomi va tabiatni muhofaza qilish tizimiga qat’iy rioya 
qilishni ta’minlashdan iboratdir.
Ta’kidlash o‘rinliki, yer, yer osti boyliklari, suv, atmosfera, o‘rmon, 
o‘simlik va hayvonot dunyosidan oqilona foydalanmaslik va ular 
to‘g‘risidagi qonun talablarini xodimlar tomonidan tuzilgan huquqiy 
shartnomalar bo‘yicha ma’lum ekologik tadbir va talablarni o‘z vaqtida 
amalga oshirmaslik, mehnat intizomini buzish, korxona, muassasa, 
tashkilotlar, ya’ni yuridik shaxslar hamda ularning faoliyatiga zarar 
yetkazish-intizomiy huquqiy javobgarlikka tortish uchun asos bo‘ladi.
O‘zbekiston Respublikasining Mehnat kodeksida (181-modda)
23
 
intizomiy jazoning aniq turlari ko‘rsatilgan bo‘lib, mehnat intizomini 
buzgan xodimga nisbatan quyidagi intizomiy jazo choralari qo‘llanadi: 
1) hayfsan; 
2) o‘rtacha oylik ish haqining 30 foizidan ortiq bo‘lmagan miqdorda 
jarima;
Ichki mehnat tartibi qoidalarida xodimga o‘rtacha oylik ish haqining 
50% dan ortiq bo‘lmagan miqdorda jarima solish hollari ham nazarda 
tutilishi mumkin. Xodimning ish haqidan jarima ushlab qolish Mehnat 
kodeksining 164-moddasi talablariga rioya qilingan holda ish beruvchi 
tomonidan amalga oshiriladi; 
3) mehnat shartnomasini bekor qilish (Mehnat kodeksining 100-
moddasi ikkinchi qismining 3–4-bandlari). Ushbu moddada nazarda 
tutilmagan intizomiy jazo choralarining qo‘llanishi taqiqlanadi.
Xususan, xodimga nisbatan intizomiy jazo qo‘llashda rahbar yoki 
boshliq sodir etilgan ekologik huquqbuzarlik motivi, u qay vaziyatda sodir 
etilganligi, xodimning oldingi ish joyi va ekologik huquqbuzarlik sodir 
etish vaqtidagi ruhiy va jismoniy holatini hisobga olishi zarur.
Tabiiy boyliklaridan foydalanish va muhofaza qilish talablarini 
buzish holatida qo‘llaniladigan intizomiy javobgarlik jarayonida