Тошкент давлат юридик университети тадбиркорлик (бизнес) ҲУҚУҚИ

Масъулияти чекланган жамият
- бир ёки бир неча шаxс 
томонидан таъсис этилган, устав фонди (устав капитали) таъсис 
ҳужжатлари билан белгилаб қўйилган миқдорлардаги улушларга 
бўлинган 
жамият. 
Масъулияти 
чекланган 
жамиятнинг 
иштирокчилари 
унинг 
мажбуриятлари 
бўйича 
жавобгар 
бўлмайдилар ва жамият фаолияти билан боғлиқ зарар учун ўзлари 
қўшган ҳиссалар қиймати доирасида жавобгар бўладилар.

---

II БОБ. Тадбиркорлик фаолияти субъектлари ва уларнинг турлари
57 
- агарда белгиланган бир йил муддат ичида устав капитали 
муассислар томонидан тўлиқ шакллантирилмаган бўлса, жамият ўз 
устав фондини камайтиришини эълон қилиши ёки ўзини тугатиши 
лозим; 
- масъулияти чекланган жамиятни устав фондини ошириш учун 
унинг иштирокчилари ўз улушларини тўлиқ равишда қўшган 
бўлишлари лозим; 
- жамият рўйxатга олингандан сўнг иккинчи ва ундан кейинги 
молия йилларда унинг асосий активларининг қиймати устав капитали 
миқдоридан 
камайиб 
кетса, 
жамият 
устав 
капиталининг 
камайтирилишини эълон қилиши ҳамда уни белгиланган тартибда 
рўйxатдан ўтказиши лозим; 
- агарда жамиятнинг асосий активлари қиймати қонун билан 
белгилаб қўйилган устав фондининг минимал миқдоридан камайиб 
кетса, жамият тугатилиши лозим; 
- жамият устав капиталини камайтириш учун дастлаб ўз 
кредиторларини бу ҳақда ёзма равишда огоҳлантириши лозим,бундан 
мақсад кредиторларнинг манфаатини ҳимоя қилишдир. 
Юридик ва жисмоний шаxслар масъулияти чекланган 
жамиятнинг муассислари бўлишлари мумкин. Қонун билан айрим 
тоифадаги жисмоний шаxсларни ёки жамиятда иштироки 
таьқиқланиши ёки чекланиши мумкин. Давлат ҳокимияти ва 
бошқаруви органлари жамиятда иштирокчи бўлиш ҳуқуқига эга 
эмаслар,бироқ 
қонун 
ҳужжатларида 
бошқача 
тартиб 
ҳам 
белгиланиши мумкин. Жамият битта шаxс томонидан ҳам таъсис 
этилиши мумкин ва у жамиятнинг ягона иштирокчиси бўлиб қолади. 
Бир нечта иштирокчилар томонидан таъсис этилган жамият, 
кейинчалик ягона иштирокчидан иборат бўлган жамият сифатида ҳам 
фаолият кўрсатиши мумкин. Битта иштирокчи (жисмоний шаxс)дан 
иборат бўлган xўжалик жамияти бошқа жамиятнинг ягона 
иштирокчиси бўла олмайди. 
Масъулияти чекланган жамият иштирокчиларининг сони эллик 
нафардан ортиб кетмаслиги лозим. Агар иштирокчиларнинг сони 
юқоридаги миқдордан ортиб кетса, жамият бир йил ичида 
акциядорлик жамиятига ёки ишлаб чиқариш кооперативига 
айлантирилиши лозим. Агар белгиланган муддатда жамият қайта 
ташкил 
этилмаса 
ёки 
ундаги 
иштирокчиларнинг 
сони 
камайтирилмаса, жамият суд орқали тугатилади. 

---

II БОБ. Тадбиркорлик фаолияти субъектлари ва уларнинг турлари
58 
Масъулияти чекланган жамият билан бир қаторда