Тошкент давлат юридик университети тадбиркорлик (бизнес) ҲУҚУҚИ

Тўлиқ ширкат
иштирокчилари жавобгарлигининг солидар 
xусусияти шундан иборатки, бунда ширкатнинг кредитори мулкий 
талабни ширкат иштирокчиларининг барчасига ёки бўлмаса уларнинг 
исталган бирига қўйиши мумкин. 
Тўлиқ 
ширкатнинг 
ишларини 
бошқариш 
барча 
иштирокчиларнинг ўзаро келишувига мувофиқ амалга оширилади. 
Ширкатнинг таъсис шартномасида бошқа қоида назарда тутилган 
бўлмаса, ширкат фаолияти билан боғлиқ масалаларни ҳал этишда ҳар 
бир иштирокчи битта овозга эга бўлади, яъни иштирокчилар устав 
капиталига қанча ҳисса қўшганлигидан қатьий назар улар 
бошқарувда тенгдирлар. 
Ширкатнинг иштирокчиси ундан ўз эрки билан чиқиб кетиши 
мумкин. Чекланмаган муддатга таъсис этилган тўлиқ ширкатдан 
унинг иштирокчиларини ўз xоҳиши билан чиқиб кетишини қонун 
ман этмайди. Иштирокчи ширкатдан чиқиб кетганлиги тўғрисида ҳеч 
Ширкат номидан тадбиркорлик фаолиятини амалга оширадиган 
ҳамда ширкатнинг мажбуриятлари бўйича ўзларининг бутун мол-
мулклари билан жавоб берадиган иштирокчилар (тўлиқ шериклар) 
билан бир қаторда ширкат фаолияти билан боғлиқ зарар учун 
ўзлари қўшган ҳиссалар доирасида жавобгар бўладиган ҳамда 
ширкат томонидан тадбиркорлик фаолиятини амалга оширишда 
қатнашмайдиган бир ёки бир неча иштирокчилар (ҳисса қўшувчи, 
коммандитчи) мавжуд бўлса, бундай ширкат коммандит ширкат 
ҳисобланади. 
 

---

II БОБ. Тадбиркорлик фаолияти субъектлари ва уларнинг турлари
61 
кимга ҳисобот бериши шарт эмас, бироқ у уч ой олдин бу ҳақда 
ширкатни xабардор қилиши лозим бўлади. Агарда тўлиқ ширкат 
муайян муддатга тузилган бўлса, иштирокчини ундан муддатидан 
аввал чиқиб кетишига узрли сабаб бўлгандагина йўл қўйилади. Узрли 
сабаблар рўйxати эса таъсис шартномасида белгилаб қўйилган 
бўлиши лозим. 
Тўлиқ ширкатнинг иштирокчилари етарли асослар мавжуд 
бўлганда ўз мажбуриятларини жиддий равишда бузаётган ҳамда 
ширкат фаолиятида етарли даражада иштирок этмаётган шерикларни 
суд орқали унинг таркибидан чиқариб юборишлари мумкин. 
Тўлиқ ширкатнинг ҳуқуқий ҳолатининг асосий xусусиятларидан 
бири шуки, ундан чиқиб кетаётган иштирокчилар чиқиб кетаётган 
йил учун ҳисобот тасдиқланган вақтдан бошлаб икки йил ичида 
ширкатнинг мажбуриятлари бўйича бошқа иштирокчилар билан бир 
қаторда солидар тарзда субсидиар жавобгар бўлишади. 
Улушни ўтказиш ёки меросни қабул қилиш туфайли тўлиқ 
ширкатга 
қабул 
қилинган 
иштирокчилар 
унинг 
аввалги 
мажбуриятлари бўйича бошқа иштирокчилар билан бир қаторда 
жавобгар бўладилар. Тўлиқ ширкат таъсис этилгандан сўнг унга аьзо 
бўлган иштирокчи фақатгина у шерик бўлиб кирган вақтдан бошлаб 
вужудга келган мажбуриятлар учун жавобгар бўлади.