Toshkent davlat yuridik Universiteti Jinoyat-protsessual huquqi

Birlamchi ekspertiza – aniq jinoyat ishidagi muayyan holat yuzasidan surishtiruvchi, tergovchi, prokuror qarori yoki sud ajrimi asosida o‘tkazilgan birinchi marotaba o‘tkazilgan ekspertiza.

Qo‘shimcha ekspertiza – ekspert (ekspertlar komissiyasi) xulosasidagi bo‘shliqlarning o‘rnini to‘ldirish uchun tayinlanadi va shu yoki boshqa ekspert (ekspertlar komissiyasi) tomonidan o‘tkaziladi.

Qayta ekspertiza – ekspertning (ekspertlar komissiyasining) xulosasi asoslantirilmagan yoki uning to‘g‘riligiga shubha tug‘ilganda yoxud unga asos qilib olingan dalillar ishonchli emas deb topilganda yoki ekspertiza o‘tkazishning protsessual qoidalari jiddiy buzilganda o‘tkaziladigan ekspertiza turi hisoblanadi.

2. 
   Tadqiqot ish hajmiga ko‘ra ekspertiza quyidagi turlarga bo‘linadi:
   

Yakka shaxs tomonidan o‘tkaziladigan ekspertiza – ekspertiza tadqiqoti aniq bir ekspert tomonidan o‘tkaziladi va xulosa ham shu ekspert tomonidan tuziladi, xulosa yuzasidan javobgarlik ham shu ekspert zimmasiga yuklanadi. Yakka shaxs tomonidan o‘tkaziladigan ekspertizalar qatoriga birlamchi, qo‘shimcha, qayta ekspertizalarni kiritish mumkin.

Komissiyaviy ekspertiza – bu ko‘p obyektli bir turdagi ekspertiza tadqiqotining o‘tkazilishi hisoblanib, ushbu ekspertiza turi bir necha ekspertlar tomonidan o‘tkazilishi mumkin.

Jinoyat-protsessual kodeksi 177-moddasiga asosan komissiyaviy ekspertiza o‘tkazilayotganda ekspertlarning har bir ekspert tekshiruvlarini to‘liq hajmda o‘tkazadi va ular olingan natijalarni birgalikda tahlil qiladi. Ekspertlar umumiy fikrga kelganidan so‘ng birgalikdagi xulosasini yoki xulosa berishning iloji yo‘qligi to‘g‘risidagi hujjatni tuzadi va imzolaydi. Ekspertlar o‘rtasidagi kelishmovchiliklar kelib chiqqan taqdirda, ularning har biri kelishmovchiliklar kelib chiqqan barcha yoki ayrim masalalar bo‘yicha alohida xulosa beradi.

3. 
   Foydalanish lozim bo‘lgan bilimlar ko‘lamiga binoan, ekspertizaning quyidagi turlari farqlanadi: