Toshkent davlat yuridik universiteti jinoyat huquqi

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Endi mazkur holatlarni alohida tahlil qilamiz. 
Qilmishning ijtimoiy xavflilik darajasi deganda JKning 15-moddasida 
ijtimoiy xavfi katta bo‗lmagan, uncha og‗ir bo‗lmagan, og‗ir va o‗ta og‗ir 
jinoyatlar tushuniladi. Ijtimoiy xavflilik darajasini aniqlashda sud tomonidan 
quyidagi holatlar o‗rganib chiqilishi lozim: jinoiy maqsadning avvaldan 
rejalashtirilganligi (qasddan) yoki qilmish to‗satdan (ehtiyotsizlik oqibatida) 
amalga oshirilganligi; sudlanuvchining jinoyat sodir etishdan oldingi xulq-atvori; 
jinoyat sodir etish bosqichlari; ishtirokchilikda sodir etilgan jinoyatlarda har bir 
ishtirokchining qilmish sodir etishda tutgan o‗rni; jinoyat belgilari (sodir etish 
vaqti, joyi, usuli va h.k).
Ma‘lumki, jinoyat oqibatida jabrlanuvchilarga jismoniy, mulkiy va ma‘naviy 
zarar yetkazilishi mumkin. Jinoyat sodir etish motivi, sabablari, yetkazilgan zarar 
turi va hajmini to‗g‗ri aniqlash ham jinoyatga yarasha adolatli jazo tayinlash 
imkonini beradi.
Jazoni individuallashtirish deganda, jazo tayinlashda sud tomonidan 
sudlanuvchining shaxsini tavsiflovchi jismoniy (yoshi, jinsi, mehnatga layoqati, 
nogironligi, sog‗ligi va h.k.), ijtimoiy-demografik (mansabi, kasbi, ma‘lumoti, 
turmush tarzi, yaqinlari va boshqa shaxslarga munosabati, moddiy ahvoli va h.k.), 
jinoyat-huquqiy (muqaddam sudlanganligi, retsidiv jinoyat va h.k.) va 
kriminologik (shaxsning jinoiy qilmish sodir etishga moyilligi va h.k.) kabi 
belgilar sinchiklab o‗rganib chiqib, shular asosida jazo tayinlash amaliyoti 
tushuniladi.