Toshkent davlat yuridik universiteti davlat huquqi va boshqaruvi kafedrasi

Italiya  Resbublikasi  konstitutsiyasining  8-moddasi  ayniqsa  diqqatga 

sazovor.  Unga  ko’ra:  „Hamma  diniy  e’tiqodini  bo’yicha  bir  xil  erkinlikka  ega. 

Katolik  hisoblanmaydigan  diniy  konfessiyalar  o’zlarining  nizomlariga  ko’ra  o’z 

tashkilotlarini tuzish huquqiga ega. Nizomlar modomiki Italiya huquqiy tartibotiga 

zid  kelmasligi  lozim.  Ularning  davlat  bilan  munosabatlari  qonun  bilan  tartibga 

solinadi.  

Italiya  Resbublikasi  konstitutsiyasining  19-moddasi,  har  kim  har  qanday 

shaklda  diniy  qarashlarini  e’tiqod  qilish,  individual  va  jamoaviy  xususiy  yoki 

ommaviy tarzda targ’ibot qilish huquqiga ega. 

Xitoy  Xalq  Resbublikasining  konsitutrsiyasining  2  bobi  “Fuqarolarning 

asosiy  huquq  va  majburiyatlari”  36-moddasi  ham  vijdon  erkinli  va  din  bilan 

yo’g’ilgan  norma  hisoblani,  unda  shunday  so’zlar  keltiriladi:  Xitoy  xalq 

                                            

1

http: // www. worldconstitutions.ru 

---

59 

 

Resbublikasi  fuqarolari  diniy  e’tiqod  qilishda  erkinndirlar.  Hech  qanday  davlat 

organlari  jamoat  tashkilotlari  va  boshqa  shaxslar  fuqarolarni  dinga  e’tiqod  qilish 

yoki  e’tiqod  qilmaslika  majbur  qila  olmaydilar  va  kamsitilmaydi.  Davlat  normal 

diniy  faoliyatni  qo’riqlaydi.  Diniy  tashkilotlar  va  diniy  ishlar  xorijiy  nazoratdan 

e’rkindirlar. 

1958-yil 

4-oktyabrda 

qabul 

qilingan 

Fransiya 

Resbublikasining 

konstitutsiyasida 10-moddasida, Xech kimni uni qarashlari, hattoki diniy qarashlari 

uchun zulm qilish taqiqlanadi deb belgilab qo’yilgan. 

1992-yil 

28-iyunda 

qabul 

qilingan 

Estoniya 

Resbublikasining 

konstitutsiyasining ikki normasi din va vijdon erkinligi xususida fikrlar keltirilgan 

bo’lib,  bular:  40-moddasi  Har  kim  vijdon  erkinligi,  diniy  e’tiqod  erkinligi,  diniy 

e’tiqod  va  erkin  fikrlash  huquqiga  ega  ekanligi  va  124-moddasida  esa  Estoniya 

fuqarolari davlatni mufofazalashda ishtirok etishga majburdirlar.  

Agar  shaxs  diniy  qarashlariga  asoslanib  harbiy  xizmatdan  bo’yin  tovlasa,  u 

o’rnatilgan tartibda muqobil xizmatni o’tashga majburdir. 

1957-yil  3-mayda  qabul  qilingan  Yaponiya  konstitutsiyanida  ham  vijdon 

erkinligi masala yoritib berilgan bo’lib, uning 20-moddasi shunday deyilgan:  

Har kimga diniy erkinlik kafolatlanadi.  Har qanday  diniy tashkilot davlatdan 

imtiyoz olish va siyosiy hokimiyatdan foydalanishi mumkin emas. Davlat va uning 

organlari diniy ta’lim va har qanday diniy faoliyatdan o’zini tiyishga majburdir. 

89-moddasida  esa  diniy  tashkilotlar  davlatning  pul  mablag’laridan  va 

mulkidan foydalanishga haqli emasligi belgilab qo’yildan. 

Bundan 

ko’rishimiz 

mumkinki, 

vijdon 

erkinligi 

nafaqat 

bizning 

mamlakatimizda  va  dunyoning  boshqa  ko’zga  kopingan  hamda  rivojlangan 

mamlakatlariuning  asosiy  huquqiy  hujjati  hisoblangan  konstitutsiyasi  bilan 

ta’minlanib qo’yilgan bo’lib, buni yuqorida ko’rib chiqdik.  

 

---

60