150
Aniqlanmagan jasadlar kartotekasidan foydalaniladi. Maxsus nashr-
lar o irlangan narsalar fotosuratlari, byulletenlardan, shuning-
dek, maxsus kartoteka va kompyuter ma lumotlar bankidan foy-
dalaniladi.
Interpolning bolalarga qarshi jinoyatlar bo yicha mutaxas-
sislar guruhi to rt asosiy yo nalishda faoliyat olib boradi:
- bolalarning g ayriqonuniy savdosi;
- jismoniy tajovuz;
- bolalarga nisbatan
sodir etilgan og ir jinoyatlar;
- bolalar pornografiyasi.
Mazkur guruh jinoyatlar yuqorida keltirilgan turli hudud-
larda bu borada keng faoliyat olib boradi, bolalarning jismoniy
tajovuzga uchrashi va ulardan pornografiya maqsadlarida foyda-
lanish hollariga qarshi kurashuvchi subyektlarga yaqindan yor-
dam beradi.
Interpol a zo-davlatlarga bolalar savdosi ustidan amalga oshi-
riladigan yirik tergov operatsiyalarini va jinoiy ta qibni amalga
oshirishda tezkor ravishda yordam
ko rsatadi
1
.
Interpolga a zo davlatlarning politsiya xizmatlarida Milliy
markaziy byuro (MMB) tashkil etilgan. Ular o z davlatlarining
turli tashkilotlari (birinchi navbatda, sud, prokuratura, chegara
va bojxona qo mitalari), boshqa davlatlar MMB va Interpolning
Bosh Kotibi bilan o zaro aloqalarini amalga oshiradilar.
Milliy markaziy byurolar ilk bor 1927 1928-yillarda Amster-
dam, Berlin, Bryusel, Vena va Parijda tuzilgan edi.
Milliy markaziy Byurolarning asosiy vazifalariga quyidagi-
lar kiradi:
1) xalqaro qidiruv e lon qilish;
2) Interpol doirasida qidiruv e lon qilingan jinoyatchilarni
berish, so roq qilish va ularga nisbatan boshqa harakatlarga
taalluqli tadbirlarni o tkazish.
Interpol MMB orqali quyidagi shaxslarning xalqaro
qidiruvi
amalga oshirilishi mumkin:
1 M.H. Rustamboey, Q.R. Abdurasulova, S.S. Niyozova, N.B. Qurbonov. Odam
savdosiga qarshi kurash muammolari. T.: TDYuI nashriyoti, 2011. 169-bet.
151
- surishtiruv, tergov yoki suddan yashiringanlar;
- jinoiy jazoni o tashdan bo yin tovlaganlar yoki jazoni ijro
etish joyidan qochganlar;
- bedarak yo qolganlar.
zbekiston Respublikasi Interpolga 1994-yilda a zo bo lgan.
zbekiston Respublikasining Interpolga a zolik faoliyati xusu-
san, O zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1994-yil
5-martdagi
zbekiston Respublikasining Jinoyat qidiruv poli-
tsiyasining xalqaro tashkilotiga (Interpolga) kirishi to risida gi
118-son Qarori bilan tartibga solinadi.
1994-yilning 29-noyabrida Vazirlar Mahkamasi Qaroriga bi-
noan (573-son), Ichki ishlar vazirligi tarkibida Interpolning
zbekiston Respublikasidagi Milliy markaziy byurosi tashkil
etildi. Bu byuro mamlakatimiz huquqni
muhofaza qilish organ-
lariga quyidagilarda yordam beradi:
- narkotiklarning g ayriqonuniy muomalasi, uyushgan jino-
yatchilik, terrorizm, firibgarlik, qalbaki pul yasash, iqtisodiy ji-
noyatlarning oldini olish;
- Respublikada jinoyat qilib, xorijda
yashirinib yurgan jino-
yatchilarni qidirish;
- O zbekiston Respublikasi fuqarolarining huquq va man-
faatlarini ta minlovchi axborotlarni xorijdan olish.
zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligining 1995-yil
28-sentabrdagi 287-sonli buyrug i Interpol Milliy byurosi va
Ichki ishlar vazirligi axborot markazining o zaro hamkorligi tar-
tibini belgilab berdi. 1995-yil 23-noyabrda O zbekiston Respub-
likasi ichki ishlar organlarining Interpol yo nalishi bo yicha so -
rovnomalar va topshiriqlarni bajarish tartibi to risidagi 325-sonli
yo riqnomani belgilab berdi
1
.
Interpol Xalqaro huquq subyekti emas. Ammo, BMT Iqti-
sodiy va ijtimoiy kengashi bilan tuzilgan ikkala tashkilotning
organlari o rtasida yaqin hamkorlik
to risidagi bitimlarga aso-
1 Mirenskiy B.A. O zbekiston Respublikasining huquqni muhofaza qilish organlari.
Darslik. Mas ul muharrirlar: professor M.M. Fayziyev, A.X. Rahmonqulov. T.:
zbekiston Respublikasi IIV Akademiyasi, 2001. 258 262-betlar.
152
san Xalqaro tashkilot sifatida tan olingan Interpolning a zolari
amalda tegishli hukumatlarning roziligi bilan unga kiradigan
davlatlarning politsiya organlari hisoblanadi
1
.
Yuqoridagilarga ko ra, Interpolning asosiy vazifalari quyida-
gilardan iborat:
1. Til bilan bog liq muammolarni bartaraf etgan holda
Interpolning barcha a zolari bilan doimiy ma lumot almashish
uchun tezkor aloqani o rnatish;
2. Xalqaro talablarga javob
beruvchi ma lumotlarni topish,
qayta ishlash xizmatini tashkil etish va rivojlantirish;
3. Tez va ishonchli faoliyat yuritadigan qidiruv xizmati
hamda xalqaro jinoyatchilarni e lon qilishni ta minlash;
4. O zaro texnik yordamchilarini o rnatish;
5. Izlanishlar, o qitish va malaka oshirish, malakali kadrlar
hamda yordamchi vositalari bilan ta minlash sohalaridagi bevo-
sita yoki bilvosita faoliyat yo li bilan xalqaro
hamkorlikni qo llab-
quvvatlash.
Do'stlaringiz bilan baham: