Toshkent davlat transport universiteti S. T. Boltayev, S. I. Valiyev temir yo

 
10.Topshiriqqa muvofiq qabul qilish va o’natish marshruti algoritmini 
ishlab chiqish. 
Algoritm – berilgan natijaga erishish uchun qilinishi kerak boʻlgan aniq 
koʻrsatmalar ketma-ketligi. Algoritm keng maʼnoda faqat kompyuterga oid atama 
boʻlmay, balki unda berilgan koʻrsatmalarni bajara oluvchi har qanday narsaga 
oiddir. 
Kurs ishi topshirig’ida berilgan yo’nalish bo’yicha poyezni jo’natish (qabul 
qilish) marshrutini tuzish algoritmi ishlab chiqildi. Algotirm tuzish ketma-ketligida 
birinchi o’rinda tuziladigan marshrut yo’lidagi barcha strelkali va strelkasiz 
uchastkalar, qabul qilish-jo’natish yo’llari bo’sh yoki bandligi tekshiriladi. Barcha 
yo’l uchastkalari bo’sh bo’lgan taqdirdagina marshrut tuzishga ruxsat beriladi. 
Shundan so’ng jo’natish (qabul qilish) marshrutida tarkibiga kiruvchi strelkalar holati 
tekshiriladi. Agar strelka holati berilgan marshrutga mos kelsa algoritmning keyingi 
qismiga o’tishga ruxsat beriladi. Aks holda strelkani kerakli holatga o’tkazish 
buyrug’i beriladi va strelka qaytadan tekshiriladi. Agar kerakli natija olinsa algoritm 
davom ettiriladi, aks holda nosozlik qayd qilinadi. Shu ketma-ketlikda marshrutga 
tegishli barcha strelkalar holati tekshiriladi. Barcha strelka va uchastkalar tekshirib 
bo’lingandan so’ng marshrut tuzishga ruxsat beriladi va svetoforning ruxsat 
chirog’ini yoqishga buyruq beriladi. 
Har bir uchastkalar va strelkalar holatini nazorat qilish, strelkani boshqarish, 
svetoforni ochish buyruqlari mikroprotsessorning oyoqchalariga biriktiriladi. 
Algoritmda uchastkalarning bo’shligini biriktirilgan MP oyoqchalariga kiriyotgan “1” 
signali bilan, bandligini esa “0” signali bilan aniqlanadi. Strelkalar holati holati ham 
shu tartibda ya’ni strelka “Q” (pilus) holatida bo’lsa “0” signali orqali, “-” (minus) 
holatida bo’lsa “1” signali orqali nazorat qilinadi. Strelkalarni o’tkazish buyruqlari: 
strelkani “Q” holatga o’tkazish uchun “0” signali, “-” holatga o’tkazish uchun “1” 
signali beriladi. Shu bilan birga svetoforning ruxsat chiroqlarini yoqish, nosozlik 
haqida ma’lumot berish va marshrut chiroqlarini yoqish buyruqlari “1” signalini 
yuborish orqali amalga oshiriladi.
Ch5 svetofordan jo’natish marshrut topshirig’i algoritmi va 5P dan chiqib 
ketishda poyezd harakatlanadigan barcha yo’l qismlari harakat xavfsizlgi shartlarini 
tekshiradi. Ushbu poyezdlaring xavfsiz harakatlanish shartlari quyidagicha:

---