Toshkent davlat texnika unverisiteti olmaliq filiali

Pigmentlar-barcha mikroorganizmlarda uchraydi. Ular mikroorganizmlarnishukungachama’lumbo’lganbarcharanglargabo’yalishinita’minlaydi.Ko’pchilik pigmentlarnining mikroorganizmlar hujayralari atrof muhitga ajratadi.Fotosintezqiluvchimikroorganizmlaryuqorio’simliklarkabixlorofiltipidagipigment tutadi. Bakterial xlorofil molekulasining tuzilishi balan farq qilganligiuchununibakterioxlorofildebataladi.

Mineralmoddalardanmikroorganizmlaruchunkattaahamiyatgaegabo’lganlari O₂, H₂, C va N₂dir. Uglerod mikroorganizm hujayrasida taxminan50%gachabo’lishimumkin.Uyokibuelementningmiqdorimikroorganizmturiva o’stirilgansharoitga qarab keskin o’zgarishi mumkin. Uglerodatomlariningbirikmalari barcha organik moddalar uchun ostovo (orkok)vazifasini o’taydi, ya’nishundaymatokiungaboshqaelementlaro’ralibketadi,xuddikashtasingari.

Vodorodvakislorodajralmas,ammobir-birigaziddir.Vodorodqaytaruvchi,kislorod oksidlovchi.Ularning o’zaro birikmasidan hujayra hayoti uchun zarurbo’lganneytralvainertmoddalardanbirisuvhosilbo’ladi.

Azot-«xayotsiz»deganma’noniberadi.Xayotuchunzarurbo’lganbirelementga berilgan ushbu ta’rif jonsiz ko’rinsada, buning sababi quyidagichadir.Azot kimyoviy reaksiyalarga qiyinchilik bilan kirishadi va ulardan juda yengilajraladi.

Hujayra biomassasidagi kul sifatida qolgan elementlarning miqdori 2-14%nitashkil qiladi. Ularni»kul elementlar»deb qabul qilingan. Kul moddalari orasidamiqdorijixatidanfosfor birinchio’rini egallaydivauningsalmog’i 50%gachaboradi.Keyingio’rinlardaK,Na,Mg,S,Ca,CI,Feturadi.Hujayrakulmoddalariningqolganlarijudakammiqdordabo’lganligiuchun

«mikroelementlar»debataladi.