Toshkent davlat texnika universiteti tasdiqlayman

Aspiratsion usul: Yu.A. Krotov konstruksiyasidagi teshikli apparatdan foydalanishga asoslangan. Apparatning sxemasi 20-rasmda ko‘rsatilgan.
Ventilyatori 4000-5000 aylanish/minutda aylanadi, apparatning ponasimon tirqishi (teshigi)dan kirayotgan havoni tez so‘rib olib, Petri likopchasidagi oziq muhiti yuzasiga uriladi. Havo elektrodvigatelni aylanib o‘tib, l/min ga rostlangan asbobdan rotametr orqali chiqadi. Mikroorganizmlar muhit yuzasiga bir tekis taqsimlanishi uchun Petri likopchasi qo‘yilgan disk ham 60-100 aylanish/min da aylantiriladi. 1 minutda apparatdan 25-50 l havo o‘tadi.
Havoga mikroorganizmlar umumiy tarqalganligini aniqlash uchun apparat 1-3 minut, sanitariya holatini va patogen mikroorganizmlar bor-yo‘qligini aniqlash uchun 3-15 minut ishga tushiriladi. So‘ngra apparatning qopqog‘ini ochib, mikroorganizmlar ekilgan likopchalar olinadi va kulturalar o‘sishi uchun 37^oC issiqlik termostatga 24 soatga qo‘yiladi. Shundan keyin ular 48 soat xona haroratsida qoldiriladi va o‘sib chiqqan koloniyalar hisobga olinadi. Havoning so‘rilishi tezligi va davomiyligiga qarab, umumiy hajm hisoblanadi va 1 m havodagi mikroorganizmlar miqdori hisoblanadi.
2
0-rasm. Yu.A. Krotov asbobining tuzilish sxemasi:
1 – silindr; 2 – silindr asosi; 3 – elektromotor; 4 – markazdan qochma ventilyator; 5 – krilchatka; 6 – disk; 7 – prujinalar; 8 – Petri likopchasi; 9 – asbobning qopqog’i; 10 – yopib berkitadigan ilgaklar; 11 – pleksiglazdan qilingan disklar; 12 – ponasimon tirqish; 13 – qirqilgan xalqa; 14 – shtuser diafragma bilan; 15 – chiqarish trubkasi.
Ishlab chiqarish binolari havosining 1 m² da ko‘pi bilan 500 ta mikroorganizm bo‘lsa, havosi toza hisoblanadi.


Nazorat savollari:
1. Havodagi mikroorganizmlar miqdorini aniqlashda qanday usullardan foydalaniladi?
2. Sedimentatsion usul nimaga asoslangan?
3. Aspiratsion usul qanday amalga oshiriladi?
4. Ishlab chiqarish binolari havosining tarkibida qancha mikroorganizm bo‘lsa havosi toza hisoblanadi?