Toshkent davlat texnika universiteti tasdiqlayman

11-laboratoriya ishi
Mavzu: Havo mikroflorasini o‘rganish


Ishdan maqsad: Sedimentatsion va aspiratsion usullarda havodagi mikroorganizmlar miqdorini, mikroorganizmlarning umumiy miqdori va sonini aniqlash.


Havoni tahlil qilish. Ishlab chiqarish binolarining havosi homashyo, yarim tayyor mahsulotlar va tayyor oziq-ovqat mahsulotlari mikroblar bilan ifloslanadigan manba hisoblanadi. Bu esa ular sifatining pasayishiga, saqlash normativ muddatlari qisqarishiga sabab bo‘lishi, shuningdek, odamda turli kasalliklar keltirib chiqarishi mumkin. Havodagi mikroorganizmlar miqdorini aniqlashda turli usullardan foydalaniladi.
Sedimentatsion usul: mikroblarni Kox usulida cho‘ktirish eng oddiy usul bo‘lib, maxsus apparatura talab qilmaydi. Bu usul usti ochiq Petri likopchasi yuzasiga mikroorganizmlar tushishiga asoslangan. Bu usuldan foydalanilganda ichida oziq muhiti bo‘lgan likopchalar 5 minut (ekspozitsiya vaqti), ba’zan esa havoning ifloslanish darajasiga ko‘ra undan uzoqroq vaqt usti ochiq qoldiriladi. Shundan keyin likopchalar qopqog‘ini yopib, termostatga qo‘yiladi va 30-35^oC issiqda 2-3 kun qoldiriladi. Likopchaning butun yuzasi bo‘ylab koloniyalar sanab chiqiladi. Har bir tirik hujayradan koloniya hosil bo‘ladi deb hisoblanadi. Hisoblashda V.A. Omilyanskiy taklif etgan formuladan foydalaniladi. Bunga ko‘ra, 5 minut davomida likopchaning 100 sm yuzasiga, 10 l havoda qancha bo‘lsa, shuncha mikroorganizm tushadi. 1 m havodagi mikroorganizmlar soni (x) quyidagi formulaga muvofiq topiladi:

bu yerda: a – Petri likopchasida o‘sgan koloniyalar soni (uchtadan o‘rtachasi); v – Petri likopchasining yuzasi (maydoni, sm²); t – ekspozitsiya vaqti (min); 100 – likopcha yuzasini 100 sm² ga aylantirib hisoblash; 5 – Omilyanskiy bo‘yicha likopchaning ekspozisiyasi vaqti (min); 100 – 1m ³ ga aylantirib hisoblash.