Тошкент давлат техника университети энергетика факултети

2. Саноат печларининг классификацияси.
Саноатда кўп ҳилдаги печлар ишлатилади, улар қуйидаги классификацияларга бўлиниши мумкин.

1. 
   технологик йўналишига қараб:
   

-металлургия печлари - буларга домна, пўлат эритиш, қиздириш, термик ишлов бериш ва бошқалар.
-машинасозлик заводининг печлари - буларга қиздириш, темирчилик, термик ишлов бериш, цемент пишириш печлари, керамик жисмларни пишириш ва бошқалар.

2. 
   Ишчи бўшлиғининг формасига қараб - камерали, кўп камерали, айланали, каруселл, тунелли, шахтали, айланувчан барабанли ва бошқалар.
   
3. 
   Ташкили кўриниш режимига қараб - тўхтовсиз ҳаракатланувчи печлар ва тўхтаб ишловчи печлар.
   
4. 
   Механизацияланиш кўрсатгичига қараб - механизацияланган ва механизацияланмаган.
   
5. 
   Иссиқлик алмашувига қараб-юқори ҳароратли радиацион иссиқлик алмашилув печлари, паст ҳароратли конвектив иссиқлик алмашилув печлари, циклонли камерали печдаги иссиқлик алмашилуви;
   
6. 
   Иссиқликни регенерациялаш усулига қараб-регенератив ва рекуператив печлар;
   
7. 
   Иситиш усулига қараб - ёқилғи ва электрик печлар;
   
8. 
   Ёқилғи турига ва уни ёқиш усулига қараб-мазутли печлар, газли ва бошқалар;
   
9. 
   Қиздириш усулига қараб тўғридан-тўғри қиздириш печи ва билвосита қиздириш печи.
   

Саноат печларида бирданига ҳар-хил ёниш жараёнлари содир бўлади:
иссиқлик алмашинуви, диффузия ва гидродинамика, лекин асоси иссиқлик алмашинув жараёни ҳисобланади.


3. Саноат печларининг принципиал схемаси.
Печларнинг принципиал схемаси ва унинг конструкцияси, технологик жараёнларнинг ва корхонанинг турига, жисмга иссиқлик билан ишлов беришнинг сифатига, корхона масштабига, печда ишлатиладиган энергиянинг турига боғлиқ бўлади. Алангали саноат печининг энг яхши схемаси, кам солиштирма ёқилғи сарфи ва материалга юқори сифатда иссиқлик билан ишлов бериш натижасида юқори солиштирма унумдорликни таъминлашдир.
Юқори унумдорлик биринчидан печ агрегатларининг тўхтовсиз ҳаракатини таъминланиши ва иккинчидан печнинг ишчи бўшлиғидаги масса ва иссиқлик алмашинув жараёнларининг содир этилиши, булар ҳар хил йўллар билан амалга оширилиши мумкин.

1. 
   Ёқилғини ёниш учун бериладиган ҳавони юқори ҳароратда қиздириш йўли билан печнинг ҳароратини ошириш.
   
2. 
   Майдаланган хом ашёни қайнаш қатламида юқори турбилизация машъаладан фойдаланиш.
   
3. 
   Марказдан қочма куч ҳисобий газ ва ҳавони оқимини айланма ҳаракатга келтириш натижасида масса ва иссиқлик алмашинув жараёнини интенсивлаштириш.
   
4. 
   Тобланма газ оқимидан юқори тезликда фойдаланиш.
   
5. 
   Калта алангали ёқиш билан девор юзасини интенсив қиздириш ҳисобига унинг ҳароратини ошириш.
   
6. 
   Печ агрегатининг ишчи бўшлиғининг босимини ошириш.
   

Қуйида печларнинг бир неча конструкциялари берилган.

2- расм. Тунелли печнинг схематик плани (тарихи)

1) ёниш маҳсулоти; 2) загрузка; 3) ёнилғи; 4) ортиқча совитиш ҳавоси; 5) совитиш ҳавоси.