Тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги фан доктори илмий даражасини берувчи 16

Тадқиқот натижаларининг эълон қилиниши. 
Диссертациянинг 
мавзуси бўйича жами 60 та илмий-услубий ишлар, шу жумладан, 1 та 
монография, 1 та ўқув қўлланма ва 1 та услубий қўлланма, 28 та илмий 
журнал, 4 та хорижий илмий журнал, 25 та илмий-назарий конференция 
тўпламларида мақолалар тарзида чоп этилган. 
Диссертациянинг тузилиши ва ҳажми:
Диссертация кириш, 4 боб, 
хулоса, адабиѐтлар рўйхати, 5 та расм, 17 та жадвалдан иборат бўлиб, 
умумий ҳажми 231 саҳифа ва иловалардан ташкил топган. 
 
ДИССЕРТАЦИЯНИНГ АСОСИЙ МАЗМУНИ 
Кириш
қисмида диссертация мавзусининг долзарблиги ва зарурати
асосланган, диссертациянинг мавзуси бўйича хорижий илмий-тадқиқотлар 
шарҳи ва муаммонинг ўрганилганлик даражаси баѐн этилган,
тадқиқотнинг мақсади ва вазифалари, шунингдек, объекти ва предмети 
аниқланган, ишнинг фан ва технологияларни ривожлантиришнинг муҳим 
йўналишларига мослиги кўрсатилган ҳамда тадқиқотнинг илмий янгилиги,
натижаларнинг ишончлилиги, назарий ва амалий аҳамияти, натижаларнинг 
амалиѐтга жорий этилиши, эълон қилинганлиги, ишнинг тузилиши
борасидаги маълумотлар киритилган. 
«Қорақалпоғистондаги XX аср иккинчи ярмидаги таълим-
тарбиявий фикрлар» 
деб номланган биринчи бобида Қорақалпоғистонда 
XX асрнинг иккинчи ярмидаги ижтимоий ҳаѐт, маориф ва илмий-педагогик 
фикрларнинг ривожланиш шарт-шароитлари,
 
педагогика назарияси ва тарихи 
такомилининг ўзига хосликлари, ўқитиш методикаси ва бу борадаги 
педагогик фикрлар ҳақида сўз юритилади. 
Узоқ тарихга эга бўлган қорақалпоқ халқининг таълим-тарбияга оид бой 
ҳаѐтий тажрибаси келгуси ѐш авлодни билимли, ҳур фикрли, эътиқодли, 
мустаҳкам ирода, дунѐқараш ва тафаккурга эга, ўзлигини, ўз ҳақ-ҳуқуқини, 
ниҳоят, миллий ўзлигини англаган баркамол шахс сифатида тарбиялашдек 
кучга эга. Айниқса, халқимизнинг фан, мактаб ва маориф соҳасидаги бой 
тажрибасини илмий ўрганиш, уларнинг мақсадга мувофиқ жиҳатларидан 
бугунги таълим тизимида самарали фойдаланиш ижтимоий заруратдир.
Ҳозирги замон цивилизациясининг даражаси қанчалик юқори бўлса, 
жамиятдан инсонни тарбиялаш соҳасида шунчалик кўп куч талаб қилади. 

---

13 
Келгусида таълим ва тарбияда учрайдиган хатолардан қочиш учун 
замонамизга мос бўлган таълим-тарбия мазмунини белгилаб олади. 
Буларнинг барчасини миллий анъаналар ва ижтимоий ҳаѐтга амал қилган 
ҳолда ривожлантириш, тарбиянинг пайдо бўлиши ва ривожланиш табиатини 
билиш, унинг ўтмишини, бугуни ва келажагини тасаввур этиш муҳимдир. 
Буни қуйида келтириладиган жадвалдан ҳам англаш мумкин (1-жадвал). 
Қорақалпоғистонда маданият, мактаб ва маориф тизими тарихига доир 
ХХ аср охирига тегишли Я.Досумов, Г.Непесов, Ж.Урумбаев, У.Шалекенов, 
А.Панабергенов, Р.Тимашева, Ш.Непесова, Б.Султамуратов, Б.Жоламанов, 
К.Данияров, А.Пазилов, Т.Айтанов сингари қатор олимларнинг илмий 
тадқиқот ишлари мавжуд.