Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI 2021/ 8 - SON 
10 
ko‗nikmalarni keng dunyoqarash yondashuvi bilan birgalikda tahlil qilish va 
muammolarni hal qilish qobiliyatiga ega. Zamonaviy professional o‗z kasbini 
o‗zining keng ijtimoiy aloqalari to‗plamida, unga va uning vakillariga qo‗yiladigan 
talablar, uning mazmuni va o‗ziga xosligi, professional vazifalar doirasida harakat 
qilish va ularni o‗zgaruvchan ijtimoiy sharoitlarda hal qilishga tayyor bo‗lishi kerak. 
Nazariy bilim va amaliy ko‗nikma va ko‗nikmalarning birligi prinsipi barcha 
fan bloklarini va ta‘limning barcha bosqichlarini o‗rganishda amalga oshirilishi 
kerak: pedagogik va o‗quv amaliyotlari jarayonida faktlarni to‗plash va ularni turli 
fanlardan nazariy mashg‗ulotlar jarayonida tushunish; didaktikani, ta‘lim nazariyasi 
va metodologiyasini o‗rganish; ularni pedagogik amaliyot jarayonida qo‗llash, texnik 
fanlar blokini o‗rganish, ularni texnologik amaliyotlarda qo‗llash. Ilmiy nazariyani 
o‗zlashtirish amaliyotning zarur shartidir, bu esa o‗z navbatida dastlab olingan 
bilimlarni mustahkamlash uchun asos bo‗lib xizmat qiladi, shuningdek, nazariyani 
yanada tushunish va rivojlantirish uchun dastlabki asos bo‗lib xizmat qiladi. Biroq, 
bu o‗qituvchining professional malakasini shakllantirishda amaliyotning yagona 
ahamiyati emas, bu motivatsiyaga sezilarli ta‘sir ko‗rsatadi va kasbiy ahamiyatga ega 
bilimlarni rivojlantirishga motivatsion va qiymat munosabatlarini shakllantirishga hal 
qiluvchi ta‘sir ko‗rsatadi. Nazariy va amaliy tayyorgarlikning birligi shu qadar 
bog‗liqki, u talabalarning kasbiy malakasi va malakasini shakllantirishning yaxlit 
jarayonida umumiy yo‗nalish bo‗lishi kerak. 
Biz kasbiy malakani ta‘lim bilan emas, balki faoliyat bilan bog‗lash maqsadga 
muvofiqdir degan fikrni qo‗llab-quvvatlaymiz. Faoliyat odamlarning butun aloqa 
tizimini o‗z ichiga oladi: ularning o‗zaro ta‘siri, tajriba almashish, bilim olish. 
Faoliyat o‗z ishtirokchilarining faoliyatini rag‗batlantiradigan sa‘y-harakatlarning 
kooperatsiyasini tashkil etadi va u o‗z navbatida ularning shaxsiy rivojlanishi va 
o‗zini takomillashtirish uchun rag‗bat bo‗lib xizmat qiladi 
Shaxsning yuqori darajadagi kasbiy tayyorgarligi va ijodiy faoliyat 
qobiliyatiga ega bo‗lgan shaxsning o‗ziga xos xususiyatlarini tushunadi, unda inson 
o‗zining professional va shaxsiy fazilatlarini maksimal darajada namoyon etadi.
Mutaxassisning malakasi mazmuni quyidagilarni o‗z ichiga oladi:
- intellektual-bilim qobiliyati, insonning bilim va tajribani o‗rganish va 
ulardan foydalanishga tayyorligini, muammoli vaziyatlarda oqilona xulq-atvorni, 
yetarli maqsadlarni belgilash va maqsadlarga samarali erishish, vazifalarni bajarish, 
taklif etilayotgan faoliyat me‘yorlariga rioya etishga tayyorligini ochib beradi;
- amaliy - konvertatsiya qilish qobiliyatlari va ko‗nikmalari, yuqori darajadagi 
texnika va mehnat texnologiyasiga ega bo‗lish; 
- madaniy va axloqiy qadriyatlarning ustunligiga asoslangan 
Kasb-hunar ta‘limi va ta‘limni rivojlantirish istiqbollari ko‗rib chiqilgan 
tendensiyani hisobga olgan holda, nafaqat professional pedagogik faoliyatni amalga 

---