Тошкент давлат иқтисодиёт университети И. Саифназаров, А. Мухтаров, Т. Султонов, Д. Эрназаров Илмий тадқиқот методологияси



Download 2,77 Mb.
bet80/135
Sana13.06.2022
Hajmi2,77 Mb.
#661743
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   135
Bog'liq
ИТМ ўқув қўлланма 2019

Ҳар қандай матн –уни ҳар хил тушуниш ва талқин қилишлар манбаи. Муаллифнинг матнни тушуниши-мана шундай тушунишлардан бири.

  • Сермаънолик бирдан ва дарҳол намоён бўлмайди, чунки маънолар яширин, потенциал мавжуд бўлиши ва фақат кейинчалик ривожланиш учун қулай шароитларларида ўзини намоён этиши мумкин.

  • Тарихий ривожланиш жараёнида матннинг маъноси ўзгаради. Ҳар бир даврда нимадир кашф этилади.

  • Матнни тушуниш, тайёр натижа эмас, балки диалектик жараён.

  • Ўзга маданиятга оид матнни тушуниш-ҳозирги маданиятимизда туғилаётган саволларга жавоб топиш демакдир.

    Тушуниш ва тушунтириш бир-бири билан чамбарчас боғлиқ. Аммо тушуниш тушунтиришни, яъни ўрганилаётган ҳодисани қонунга ва сабабга боғлашни назарда тутмаслигини унутмаслик керак. Бундан ташқари тушунишни тушунтиришга қарама-қарши қўйиш, шунингдек инсон билиш фаолиятининг ҳар қандай соҳада фаолият кўрсатувчи ва бир-бирини тўлдирувчи бу икки тадқиқотларни бири-биридан яратиш мумкин эмас.
    М.М. Бахтин шундай ёзганди:
    Тушунтиришда фақат бир онг, бир субъект, тушунишда эса-икки онг, икки субъект қатнашади. Тушунтириш диалогик жиҳатларга эмас (формал-риторик жиҳатдан ташқари), тушуниш- диалогик хусусиятга эга.


    8.1.5.- чизма

    Тушунишнинг икки муҳим жиҳати



    1. Герменевтик доира тамойили – бу тушунишнинг муҳим жиҳати бўлиб, у тушунишнинг циклик хусусиятини акс эттиради. Бу тамойил тушуниш ва тушунтиришни керак ва аксинча

    2. Герменевтик доира – “Олмахон ғилдираги эмас, зеро унда тафаккур қисмлардан аввалги бутунга эмас, балки ўз қисмларининг билими билан бойиган бутунгача, яъни бошқа бутунга қайтади.




    8.2. Тушунтириш ва унинг моделлари
    Тушунтириш – инсоннинг ҳамкорлик фаолиятида билиш жараёнлари объектига кирган нарса ва ҳодисаларнинг моҳиятини фикр узатиш, ўзаро таъмир ўтказиш, таъсирланиш, мулоқот, тақлид ёрдам билан ойдинлаштириш, хотирадаги билимлар ва ижтимоий тажрибалар билан уларни уйғунлаштирган ҳолда тушуниш сари етакловчи ақлий фаолият.
    Тушунтириш таълим жараёнида, спортда, муомала негизи шахсга шахс таъсир ўтказиш тарзида намоён бўлади.



    Download 2,77 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
  • 1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   135




    Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
    ma'muriyatiga murojaat qiling

    kiriting | ro'yxatdan o'tish
        Bosh sahifa
    юртда тантана
    Боғда битган
    Бугун юртда
    Эшитганлар жилманглар
    Эшитмадим деманглар
    битган бодомлар
    Yangiariq tumani
    qitish marakazi
    Raqamli texnologiyalar
    ilishida muhokamadan
    tasdiqqa tavsiya
    tavsiya etilgan
    iqtisodiyot kafedrasi
    steiermarkischen landesregierung
    asarlaringizni yuboring
    o'zingizning asarlaringizni
    Iltimos faqat
    faqat o'zingizning
    steierm rkischen
    landesregierung fachabteilung
    rkischen landesregierung
    hamshira loyihasi
    loyihasi mavsum
    faolyatining oqibatlari
    asosiy adabiyotlar
    fakulteti ahborot
    ahborot havfsizligi
    havfsizligi kafedrasi
    fanidan bo’yicha
    fakulteti iqtisodiyot
    boshqaruv fakulteti
    chiqarishda boshqaruv
    ishlab chiqarishda
    iqtisodiyot fakultet
    multiservis tarmoqlari
    fanidan asosiy
    Uzbek fanidan
    mavzulari potok
    asosidagi multiservis
    'aliyyil a'ziym
    billahil 'aliyyil
    illaa billahil
    quvvata illaa
    falah' deganida
    Kompyuter savodxonligi
    bo’yicha mustaqil
    'alal falah'
    Hayya 'alal
    'alas soloh
    Hayya 'alas
    mavsum boyicha


    yuklab olish