Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti samarqand filiali pul va banklar

Mavzuni mustaqil o`zlashtirish bo`yicha savollar

1. 
   Pulni paydo bo`lish tarixi
   
2. 
   Pulni paydo bo`lishida qiymatning shakllari
   
3. 
   Pulni mohiyati va xususiyatlari
   
4. 
   Pul taraqqiyotining bosqich va shakllari
   
5. 
   Qimmatli metallarning pul vazifasini bajarishining sabablari
   
6. 
   Pulning qiymati va iste`mol qiymati
   
7. 
   Pulning funksiyalari haqida tushuncha
   
8. 
   Pulning funksiyalarining o`zaro bo`g`liqligi
   
9. 
   Pulning turlari
   
10. 
    Qog`oz, kredit pullar va tangalar
    
11. 
    O`zbekiston respublikasida qog`oz pullarni muomalaga qo`yilishi bosqichlari
    
12. 
    Kredit pullarining turlari
    
13. 
    Pulni barcha tovarlar qiymatini o`zida ifodalovchi umumiy ekvivalentligi
    
14. 
    Pulni yuqori likvidli tovar ekanligining sababi.
    

3-mavzu: Pul nazariyalari
Reja:

1. 
   Pul nazariyalari va ularning kelib chiqishi.
   
2. 
   Pulning metallik va nominallik nazariyalari.
   
3. 
   Pulning miqdoriylik va monetarizm nazariyalari.
   
4. 
   Keyns nazariyasi va boshqa qarashlar.
   

Adabiyotlar: A:2, 3, 4, 5; Q:1,8; Internet saytlari
Tayanch iboralar:Pul nazariyasi. Ularni kelib chiqish shart-sharoitlari. Pulni metallik, nominallik, miqdoriylik, monetarizm nazariyalari. Pulni keyns nazariyasi va boshqa qarashlar. Ularni nomoyandalari. Pul nazariyalarining amaliy ahamiyati.
Mavzuni yoritishda qo`llaniladigan pedagogik texnologiyalar:
Fan bo`yicha tayyorlangan o`quv-uslubiy majmua asosida ma`ruza davomida “Aqliy hujum”, “Blits so`rov”, “Keys-stadi” va boshqa usullardan foydalaniladi.
3.1. Pul nazariyalari va ularni kelib chiqishi
Pul nazariyasi – pul tabiati va pulning ishlab chiqarishni shakllantirishdagi ta`siri haqidagi nazariyalardir. Kapitalistik ishlab chiqarish usuli davrida, pul-tovar munosabatlari xo`jalik sohasining hamma tarmoqlarini qamrab olgan davrdagi pul nazariyasi keng tarqalgan. Iqtisodchilarning pulning mohiyati, uning funksiyalari va pul muomalasiga bo`lgan qarashlari pul nazariyasini keltirib chiqardi.
Dastlabki pul nazariyalari bo`lib metallik va nominallik nazariyalari hisoblanadi, kapitalistik taraqqiyot borasida bu nazariyalar ham o`zgarib, yangi miqdoriylik va zamonaviy monetarizm va boshqa nazariyalar paydo bo`lgan.
Pul nazariyalarining kelib chiqishiga asosiy sabab ishlab chiqarishning taraqqiy etishi va pul muomalasining taraqqiyotidan ma`lum darajada oqsalishini oldini olish va uni rivojlantirish masalasi hisoblanadi.
Ishlab chiqarishni tobora rivojlanib borishi tufayli xo`jalik sub`ektlari o`rtasidagi pullik munosabatlar murakkablashib bordi. Feodalizmgacha bo`lgan naqd pulli munosabatlar bu davr talablariga javob bera olmay qoldi. Buni Yevropadagi XV asrdagi “Pul ocharchiligidan” ham ko`rish mumkin. Xuddi shu davrdan boshlab pul nazariyalari: metallik va nominallik nazariyalariga asos solindi.
Jumladan, 80-yillarda mehnatkashlarni ekspluatatsiya qilish quroli deb qaralgan marksizm – leninizm g`oyalariga asoslangan pul nazariyasi ham paydo bo`lgan.
G`arb iqtisodiy adabiyotida pul to`g`risidagi nazariyalarning metallik, nominallik va miqdoriylik nazariyalari yirik yuksalishdagi nazariyalar sifatida qayd etilgan.