Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti n. Q. Yo‘ldoshev, D. T. Yusupova sifat menejmenti toshkent – «iqtisodiyot» – 2019



Download 2,18 Mb.
Pdf ko'rish
bet82/214
Sana31.12.2021
Hajmi2,18 Mb.
#230891
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   214
Bog'liq
sifat menejmenti adabiyoti

 
Kattalikning  o‗lchami  —  Ayrim  olingan  moddiy  obyekt,  tizim,  xodisa  yoki 
jarayonga tegishli bo‗lgan kattalikning miqdori bo‗lib hisoblanadi. 
Kattalikning  qiymati  -  qabul  qilingan  birliklarning  ma‘lum  bir  soni  bilan 
kattalikning   tavsifini aniqlash. 
Kattalikning  birligi  deb  -  tarif  bo‗yicha  soniy  qimmati  1ga  teng  qilib  olingan 
kattalik tushuniladi. 
Ushbu  atama  kattalikning  qiymatiga  kiradigan  birlik  uchun  ko‗paytiruvchi 
sifatida  ishlatiladi.  Muayyan  kattalikning  birliklari  o‗zaro  o‗lchamlari  bilan 
farqlanishi  mumkin.  Masalan,  metr,  fut  va  dyuym  uzunlikning  birliklari  bo‗lib, 
quyidagi xar xil o‗lchamlarga ega: 1 fut -    0,3048 m, 1 dyuym - 25,4 mm.ga tengdir. 
Kattalikning  birligi  xam,  kattalikning  o‗ziga  o‗xshash  asosiy  va  xosilaviy 
birliklarga bo‗linadi: 
Kattalikning asosiy birligi deb — birliklar tizimidagi ixtiyoriy ravishda tanlangan 
asosiy kattalikning birligiga aytiladi. 
Bunga  misol  qilib,  LMT  -  kattaliklar  tizimiga  to‗g‗ri  kelgan  MKS  birliklar 
tizimida metr, kilogramm, sekund kabi asosiy birliklarni olishimiz mumkin. 
Hosilaviy birlik deb, berilgan birliklar tizimining birliklaridan tuzilgan, ta‘riflovchi 
tenglama asosida keltirib chiqariluvchi xosilaviy kattaliknipg birligiga aytiladi. 
Hosilaviy birlikka misol qilib 1 m/s — xalqaro birliklar tizimidagi tezlik birligini; 1 
N qilib, 1 kg. m/s
2
 kuch birligini olishimiz mumkin. 
1960  yili  o‗lchov  va  og‗irliklarning  XI  Bosh  konferensiyasi  Xalqaro  birliklar 
tpzimini  qabul  qilgan  bo‗lib,  mamlakatimizda  buni  SI  (SI-System  International) 
xalkaro tizimi deb yuritiladi.  Keyingi  Bosh  konferensiyalarda  SI  tizimiga  bir  qator 
o‗zgartirishlar  kiritilgan  bo‗lib,  xozirgi  xolati  va  birliklarga  qo‗shimchalar  va 
ko‗paytirgichlar xaqidagi ma‘lumotlar 2.1- va 2.2-jadvallarda keltirilgan. 


87 
                                                                                        2.1-jadval 
№ 

Download 2,18 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   214




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish