Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti I. I. Xamidov xalqaro marketing

8.1-rasm. Kompaniya ichki yo‘nalishlari faoliyati.
Tashkiliy 
tuzilmaviy 
xarakteristikasi 
Boshqaruv 
xarakteristikasi 
Strategik 
yo’naltirsh 
Boshqaruv 
xarakteristikasi 
Boshqaruv 
xarakteristikasi 
Boshqaruv 
xarakteristikasi 
Ko
m
pa
ni
y
a
 fa
o
li
y
a
ti
ni
ng
 
ichk
i y
o‘n
al
is
hl
ar
i 

---

83 
8.2-rasm. Kompaniya tashqi yo‘nalishlari faoliyati. 
 
8.2. Narxga ta’sir etuvchi omillar va ularning tahlili. 
Narx bilan iste’molchilar o‘rtasida juda chambarchas aloqadorlik 
mavjudki, uni iqtisodiy tamoyillar: talab qonuni, talabning narx 
ravonligi, bozor segmentasiyasi bilan izoxlash mumikn. Talab qonuni 
iste’molchilar odatda qimmat narxlarga qaraganda arzon narxlarda 
ko‘proq tovarlar sotib olishini ifodalaydi. Ammo xar qanday tovar ham 
“narx-miqdor” 
aloqadorligiga 
to‘g‘ri 
kelavermaydi. 
Ayrim 
mahsulotlarga talab shundayki, muayyan sharoitlarda yuqoriroq 
narxlar ko‘proq tovar oboroti hajmini ta’minlaydi. Bunday tovarlar 
bozorning ayrim segmentlariga mo‘ljallangan – bular qimmatbaho 
avtomobillar, kemalar, zeb-ziynat buyumlari, mo‘yna va boshqalar. 
Ikki narx segmenti yaqqol ko‘zga tashlanadi: “narx” xaridori va 
“sifat” xaridori bor. Ko‘pincha xaridorlar sifatga nisbatan ishonch 
bildirib, ortiqcha pul sarflaydilar. Yuqoriroq narxlar go‘yo ularga 
sifatga nisbatan ishonch bildirib, bu ayniqsa noxush oqibatlarga olib 
kelishi mumkin bo‘lgan mahsulotlar xaridida ko‘p kuzatiladi. 
Narx ravonligi iste’molchilarning xarid qilinadigan tovarlar 
miqdori nuqtai nazaridan narx o‘zgarishlariga o‘ta sezuvchanligini 
belgilaydi. 
Amalda talab ravonligini uch ko‘rinishi, ya’ni ravon talab, 
noravon talab hamda yakka (unitar) talabga bo‘lish mumkin.