Toshkent davlat iq tiso diyo t universiteti q. X. Abdurahmonov

Turmush darajasi ko‘rsatkichlari umumiy va xususiy turlarga ajratiladi. Umumiy
ko‘rsatkichlarga 
l)milliy daromad; 
2)
iste’mol fondi (iqtisodiyot tarmoqlarining
68

---

bevosita iste’molga yo‘naItirilgan mahsulotlari); 3)milliy boyliklar iste’mol fondi 
(to'plangan iste’mol mulklari — turaijoylar, madaniy-maishiy binolar, buyumiar) 
kabilaming aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan ulushi kiritiladi. Bu ko‘ rsatkichlar 
jamiyat ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyotining umumiy darajasini ifodalaydi.
Xususiy ko‘rsatkichlardan 1) 
iste’mol darajasi va usullari; 
2) 
mehnat 
sharoitlari; 3) turar joy ta’minoti va maishiy qulayliklar; 4) ijtimoiy-madaniy 
xizmat ko'rsatish darajasi; 5) bolalarni tarbiyalash sharoitlari; 
6
) ijtimoiy 
ta’minot va boshqaiarni keltirib o‘tish mumkin. Mazkur ko‘rsatkichlar ijtimoiy 
taraqqiyot bilan bog‘Iiq, ammo aholi (mehnatkashlar)ning ma’lum guruhlari, 
hudud va boshqalar bo‘yicha aniqlashtirilgan.
Iqtisodiy ko‘rsatkichlar 
inson va jamiyat hayotining iqtisodiy jihatlarini, 
ehtiyojni qondirishning iqtisodiy imkoniyatlarini ifodalaydi. Jamiyat iqtisodiy 
taraqqiyoti va har bir insonning farovonligi (nominal va haqiqiy daromadlar, 
ish bilan bandlik va boshqalar) darajasini aks ettiruvchi ko‘rsatkichlar iqtisodiy 
ko‘rsatkichlar sirasiga kiritiladi. Bu ko‘rsatkichlar ishchi kuchini (aholini) 
takror vujudga kelishi bilan uzviy bogiiq bo‘lib, uning iqtisodiy asoslarini 
ochib beradi. Bu, ayniqsa, aholi darom adlari salm og‘i va ularni 
differensiatsiyalashda yaqqolroq namoyon bo‘ladi.
Ijtimoiy-demografik ko‘rsatkichlar 
aholining yoshi, jinsi, kasbiy-malakaviy 
tarkibini, ishchi kuchini jismoniy takror vujudga kelishini ifodalaydi. Ular 
ijtimoiy ko‘rsatkichlarda o‘z aksini topadi va ijtimoiy soha, umuman, iqtisodiyot 
taraqqiyoti bilan mustahkam aloqada. Bu omillar aholishunoslikning tabiiy 
asoslari, ya’ni aholi, uning ayrim guruhlari sonining o‘zgarishi, umr ko‘rish 
davri haqida tasawur hosil qiladi,
Ko^satkichlarning