Тошкент давлат аграр университети

 

---

9 
1.4. Чўчқачилик маҳсулотлари таннархини ҳисоблаш 
Чўчқачилик чорвачиликнинг энг тез маҳсулот берадиган тармоқларидан 
ҳисобланади. Йирик шохли қорамолчиликка қараганда унинг маҳсулот 
бирлигини етиштириш учун деярли икки баравар кам озуқа сарфланади. 
Чўчқачиликда деярли барча турдаги озуқалар ишлатилади. Бу мазкур тармоқни 
самарали ривожлантириш ва қисқа вақт ичида гўшт ишлаб чиқаришни 
сезиларли даражада кўпайтириш учун шарт-шароитлар яратади. 
Чўчқачилик тармоғида таннарх ҳисоблаш обьектлари қуйидагилар 
ҳисобланади: «Асосий пода» ҳисоб гуруҳи бўйича – ажратилмаган чўчқачалар, 
қўшилган тирик вазн, «2 ойликдан 4 ойликкача бўлган чўчқалар», «4 ойликдан 
катта чўчқа болалари» ва «Ўстирилаѐтган ва боқувдаги чўчқалар» ҳисоб гуруҳи 
бўйича - қўшилган ва умумий тирик вазн. 
Онасидан ажратиш пайтида 2 ойга тўлган чўчқа болаларининг 
таннархини аниқлаш учун «Асосий пода» ҳисоб гуруҳи бўйича қилинган 
ҳақиқий харажатлар жами суммасидан қўшимча маҳсулотлар (гўнг, қил) 
қиймати норматив баҳода баҳоланиб чегириб ташланади. Қолган суммага 
оналаридан ажратилмаган чўчқа болаларининг йил бошига бўлган баланс 
қиймати қўшилиб ҳосил бўлган суммани йил давомида онасидан ажратилмаган 
чўчқа болаларининг умумий тирик вазнига (ўлганларининг вазни чегириб 
ташланиб) тақсимланади. 
Онасидан ажратилган бир бош чўчқа боласининг таннархини ҳисоблаш 
учун ҳар центнер тирик вазн таннархини уларнинг умумий вазнига кўпайтириб, 
ҳосил бўлган сумма онасидан ажратилган чўчқа болалари таннархини 
ҳисоблашда текширилувчи ва бир марталик она чўчқаларни сақлаш 
харажатлари ҳам ҳисобга олинади (чўчқалар қочирилгандан бошлаб уларни 
сақлаш харажатлари асосий пода ҳисобига ўтказилади). 
Бошқа ҳисоб гуруҳлари бўйича тирик вазн, умумий тирик вазн ва 
қўшилган тирик вазни таннархини ҳисоблаш қорамолчиликдаги каби амалга 
оширилади.