Toshkent davlat agrar universiteti termiz filiali zooinjeneriya, veterinariya

3) Katta yoshdagi qoramollarni bo‘rdoqiga boqish. Bu asosan yoshi va tishiga qarab xo‘jaliklardan brak qilingan mollarni (asosan sigirlarni) semirtirib yog‘li go‘sht olishga qaratilgan. Sigirlarning semizlik darajasiga qarab bo‘rdoqiga boqish muddati 60­90 kun davom etadi, ya’ni o‘rta semizlik darajasida 60 kun, o‘rtachadan past darajada 90 kun boqiladi.
Katta yoshdagi mollarni og‘ilda boqish davrida ratsionning asosiy qismini arzon hajmli oziqalar tashkil etib, ularning 100 kg tirik vazni hisobiga bir kunda silos 10­15 kg, senaj ­ 8­10 kg, jom ­ 15­18 kg, barda ­ 15­20 kg, mezga ­ 10­13 kg ni tashkil etishi mumkin.
Burdoqiga boqishning daslabki davrida hajmli oziqalar ratsionning asosiy qimita tashkil etib, keyingi davrlarda uraning o‘rnini konsentratlar bilan almashtiriladi. Daslabki davrda ratsion strukturasi tahminan quyidagicha bo‘lishi mumkin: konsentratlar 20­25%, dag‘al oziqalar ­ 20­25%, shirali va ishlab chiqarish qoldiqlari ­ 50­60%, keyingi davrlarda konsentratlar kamida 35% ni tashkil etishi kerak. Ratsion tarkibida qand­protein nisbati 0,8­1,2 ga to‘g‘ri kelishi kerak.
Ratsionlarni vitamin va minerallar bilan ta’minlash uchun ratsionning 1 kg quruq moddasi hisobiga 10 g A, D, E vitaminlari, marganets, rux, mis, yod, kobalt va selen bilan boyitilgan premiks qo‘shib beriladi.
Mollarni bo‘rdoqiga boqishda barcha davrlarda yaxshi ishtaxa ta’minlanishning ahamiyati kattadir, ayniqsa so‘ngi davrlarda. Buning uchun oxurlarni doimiy ravishda tozalab, undagi qoliqlarning achib yoki aynib ketishiga yo‘l qo‘ymaslik kerak. Ratsindagi hajmli oziqalarning (silos, senaj, barda, mezga, smon va boshq.) edirimligini oshirish uchun ularning ta’mini yaxshilash uchun konsentratlar va osh tuzi bilan aralashtirib beriladi. Silos bilan bo‘qishda shirdon tarkibining muhiti nordonlashib ketishiga sabab bo‘ladi, rN muhitni me’yordlashtirish uchun ratsionga 4­6 kg lavlagi qo‘shib burish maqsadga muvofiq, bu o‘z navbatida ishtaxaning yaxshilashiga ham sababa bo‘ladi.
Katta yoshdagi mollarni bo‘rdoqiga boqishda oziqlantirish tartibini saqlash katta ahamyatga ega bo‘lib, mollarning ko‘proq vaqt dam olishini ta’minlash va ish jarayonining stress faktorlarini kamaytirish maqsadida, bir kunda 2 mahal oziqalarni tarqatish yaxshi natija beradi.