Тошкент-2021 3 Апрель 2021 10-қисм Тошкент апрель 2021 йил. Тошкент: «Tadqiqot»

Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Pedagogika. O‘quv qo‘llanma.T.:O‘zRFA “Fan”. 2006
2. Tarbiyaviy ishlar metodikasi.R.Mavlonova, N.Raxmonqulova.
3. Internet saytlari:
4. ziyoNet .uz, kitob.uz, multimediya .uz

---

84
Апрель 2021 10-қисм
Тошкент
TA’LIM QOZOQ TILIDA OLIB BORILADIGAN MAKTABLARDA 
O‘QUVCHILARNING NUTQIY KOMPETENSIYASINI RIVOJLANTIRISHDA
QIYOSIY TAHLIL
Bozorova Gulnora Mustafoyevna
Navoiy viloyati, Zarafshon shahar,
4-umumiy o‘rta ta’lim maktabi
o‘zbek tili o‘qituvchisi
Annotatsiya:
Ushbu maqolada ta’lim qozoq tilida olib boriladigan maktablarda o‘quvchilarning 
nutqiy kompetensiyasini rivojlantirishning yangicha usullari, qiyosiy tahlil haqida salmoqli 
fikrlarini berib o‘tganlar.
Kalit so‘zlar:
pedagogik texnologiya, nutq, kompetensiya, ot, sifat, зат есім, сын есім
Mamlakatimizda ta’lim-tarbiya sohasiga mustaqillikning dastlabki yillaridanoq alohida e’tibor 
berib kelinmoqda. Ayniqsa, o‘zbek tili fanini noo‘zbek guruhlarida davlat tili sifatida o‘qitish-
ning yo‘lga qo‘yilishi «Davlat tili to‘g‘risidagi» Qonunning talablarini bajarishning muhim omili 
bo‘lib xizmat qildi. Chunki, O‘zbekistonda 130dan ortiq turli xil millat va elat vakillari istiqomat 
qilishadi. Ularning milliy urf odatlari, madaniyatini hamda ona tillarini hurmat qilishni dav-
latimiz o‘z zimmasiga olgan. Shuningdek, davlatimiz bosh qomusida «O‘zbekiston Respub-
likasining davlat tili o‘zbek tilidir» degan moddaning kiritilishi o‘zbek tilinining nufuzi va davlat 
tili sifatida obro‘sini yanada yuksakka ko‘tarishga xizmat qildi, desak aslo xato bo‘lmaydi. DTS 
talabiga ko‘ra, o‘zbek tili fanini o‘qitishning asosiy maqsadi- ikki kompetensiyada mujassam-
lashdi. 1. Nutqiy kompetensiya - tinglab tushunish, o‘qish, gapirish va yozish ya’ni muloqot 
malakasini egallash. 2. Lingvistik kompetensiya- til materialini (fonetika, leksika, grammatika) 
va vositalarini nutqda qo‘llay bilish uchun yetarli bilimlarni o‘zlashtirish uchun, bilimlar va nutq 
faoliyati turlari (tinglab tushunish, o‘qish, gapirish, yozish) egallashni nazarda tutadi.
O‘zbek tili darslarini tashkil etishda qaysi millat o‘quvchisiga ta’lim berishga e’tibor qaratish 
lozim. Masalan, qozoq tilida ta’lim olayotgan o‘quvchilarga davlat (o‘zbek)tili darslarini o‘tishda 
qozoq tili garmmatikasi bilan qiyosiy o‘rgatish maqsadga muvofiq. Chunki, o‘quvchi o‘z ona tili 
garammatikasini bilishi bilan o‘zbek tilini o‘zlashtirishi oson bo‘ladi. Shu o‘rinda qiyosiy gram-
matika haqida to‘xtalib o‘ish joiz.