Toshkent 2014 B. M. Azizov, I. A. Israilov, J. B. Xudoyqulov o

Tadqiqot turi
Kvadratlar yig'indisi (maxrajda) va yerkinlik darajasi (suratda)
umumiy
Takrorlashlar
(qatorlar)
ustunchalar
variantlar
Qoldiq
(xatolar)
Tartibsiz tak-
rorlashlar usuli 
bo‘yicha olib 
bo-rilgan 
vegetatsion va 
dala tajribalari 
(to‘liq rendami-
zatsiya).
C
r
N - l
C, /_ 
i _
C
z
N-l
Tartibli tak-
rorlashlar usuli 
bo'yicha olib 
bo-rilgan dala 
va vegetatsion 
taj-ribalari
C,
Cp
-
C y
c,
N - l
n - l
n - l
( П - 1 Х / - 1 )
Lotin
kvadrati
Cy
C
P
Q-
Cy
C
z
N - l
n - l
n - l
n - l
( Я - 1 К / - 1 )
Lotin to‘g‘ri 
burchagi
Cy
C
P
C
r
Cy
Cz
N - l
n - l
n - l
n - l
( n - l ) ( / - l )

---

2 2 3
dala tajribasidagi delyankalaming maydon birligi-dan yoki vegetatsion 
tajribalardagi sosuddan olingan hosil ikki komponentdan tashkil topgan ko.„rilishi 
mumkin: variant va tasodifiy komponent bilan bog„langan, xato bilan bog„langan. 
Tartibli takrorlashlpr metodi bilan olib borilgan dala tajribalarida hosilning 
variatsiyasida komponentlar xatto uchta bo„ladi: takrorlashlar, variant va xato, 
lotin kvadratida va to„g„ri burchakli tajribalarda-to„rtta: qator, ustuncha, variant 
va xato.
Dispersion tahlilning matematik tahlili to„g„risida aniq tushunchalarga ega 
boMish zarur hisoblash operatsiyalarini, ayniqsa bir omilli tajribalarga nisbatan 
murakkab bo„lgan, ko„plab noaniq variatsiyalar mavjud boMgan ko„zp omilli 
tajribalarda ishni ancha osonlashtiradi. Masalan, oddiy takrorlanishlar usulida 
qo‟yilgan ikki omilli tajribada S
v
variantlari uchun kvadratlar yigMndisi uchga 
ajraladi, uch omilli tajribalarda esa etti tarkibiy qismga. Bu tajribalar uchun jami 
kvadratlar yigMndisi quyidagi ko„rinishda ifodalanadi:
S, = (С, + С в + C
AB
) + C
P
+ C
z
;
C
Y
= (C
A
+ C
B
+C
c
+Cab +C
ac
+C
bc