Toshk ent davlat pedagogika universiteti

I l.()‘()uv fanining maqsad va vazifalari
Fanning asosiy maqsadi 
- 
bo‘lajak o'qituvchilariga ona tilining fonetik 
xususiyatlari, talaffuz me’yorlari, lug‘at (leksik) boyligi, imlo qoidalari va grammatik 
qurilishi yuzasidan naziiriy bilim berish, talabalarning og ‘zaki va yozm a nutqini. 
o‘stirish va savodxonligini oshirish, takomillashtirish (bunda lotin yozuviga 
asoslangan imioni ham o ‘zlashtira borish) yuzasidan amaiiy malaka hosil qilishdir.
Fanning vazifasi 
- ona 
tilining barcha bo'lim lari yuzsasidan talabalarga 
nazariy bilimlar berish va amaliyotda qo'llashga o'rgatish. O na tilining davlat tili 
maqomini olishi ham da “T a’lim to ‘g ’risida” gi qonun materiallariga tayanish bilan 
bog‘liq bo‘lgan o ‘zgartishlar yetkazish.
Talabalar ona tili fanini o ‘zlashtirish jarayonida quyidagilami:
- tilning ijtimoiy mohiyati va uning tarkibiy qismlarini, dunyo tillarining 
tasnifini, o ‘zbek tilining qaysi til oilasiiga va turkumiga kirishini; 
nutq a’zolarini, 
o ‘zbek tiliga xos unli va undosh tovushlarni, bo‘ g ‘in va ur g ‘uni, tovush 
o‘zgarishlarini, o ‘zbek tili grafikasini, imlo va talaffuz qoidalarini; hozirgi o ‘zbek

---

adabiy tilining lu g ‘at tarkibini, m a’no k o'chish usullarini, so‘/,laming shakl va 
m a’no xususiyatga ko‘ra turlarini, 
faol va nofaol, o ‘z va o'z.lashgiui qatlamni, 
o ‘zbek tili frazeologiyasini, m illiy til tarkibiga kirgan guruhlarni (shcva, atama, 
eskirgan va yangi so'zlam i, jargon va argolam i, uyadosh va olinm a so'zlarni); 
o ‘zbek tilidagi so‘z yasalish usullarini, m orfem ik tarkibni, mustaqil va yordamchi 
so‘zlarni, modal, undov va taqlid so‘zlam i; o ‘zbek tilidagi 
so‘z birikmasi 
sintaksisini, gap sintaksisisini, main sintaksisini; o ‘zbek tili tinish belgilari tizimini, 
nutq uslublarini, uslubiyat turlarini 
hiUmj’a;
Mazkur kursni o ‘rganish jarayonida talaba quyidagi:
- unli v aundosh tovushlarni tasniflay bilish; so‘zlarni bo‘ g ‘inlarga ajrata 
bilish va ur g ‘ularini to ‘ g ‘ri q o ‘ya olish; o'zlashtirilgan qoidalarga asoslangan holda 
m a’nosi k o ‘zchgan so‘zlarning m a ’nolarini, onionim, sinoiiim, antonym va 
paronimlik xususiyatlariga ega boMgan so‘zlarning nia’noliirini, atama, shcva, 
eskirgan va yangi so‘zlam ing m a’nolarini izohlay bilish; gap ichidugi yasania 
so‘zlarni aniqlay bilish; so‘z turkum larining xususiyatlarini farqiay olish; gap 
tarkibidagi so‘z birikmalari va gap boMaklarini aniqlay bilish; tinish belgilarining 
qo ‘yilish sabablarini anglay olish; muayyan gaplam ing qaysi usiubga tcgishli 
ekanligini farqiay olish 
k o ‘nikma;
O natili fanini o'zlashtirgan talaba quyidagi:
- berilgan matndagi gaplam i fonetik, leksik, morfologik va sintaktik jihatdan 
toMiq tahlil qilish; mavjud tinish belgilarining q o ‘yilish o ‘rinlarini aniqlay olish va 
qo‘yilish sabablarini toMiq tushuntira olish; tildagi mavjud birliklardan to ‘ g ‘ri va 
o ‘rinli foydalana olish