Tosh kent davlat a g r ar universiteti ozbekjlston r espublik asi fanlar akadem iyasi z o o L o g iy a in st it u t I

81

---

Zamburug‘lar chaqiradigan kasalliklar
Zamburug1 kasalliginmg etiologiyasi ikkita katta guruhga 
boiinadi: mikozlar va mikotoksikozlar.
Mikozlar hayvon organizmida patogen zamburugiarning kirishi 
va rivojlanishi bilan tavsiflanadi.
Mikotoksikozlar 
zaharli 
zamburugiar bilan 
zararlangan 
o‘simlik ozuqalarini hayvonlar yeyishi natijasida paydo boiadi.
Zamburugiar 
chaqiradigan 
kasalliklar 
hamma 
hovuz 
xo:jaliklarida, sadoklarda, sun’iy suv havzalarida, akvariumlar va 
boshqa suv havzalarida uchraydi. Saprolegniozlar, branxiomikoz va 
ixtiofonoz kasalliklari ayniqsa keng tarqalgan va o‘rganilgan.
Baliqlarda zamburug1 infeksiyasi 1748-yildan ma’lum boiib, 
birinchi b o iib saprolegnioz ro‘yxatga olingan.
Baliqlar mikozlarining etiologiyasi, patogenezi va ularga qarshi 
kurash choralari bo‘yicha ko‘plab savollar hozirga qadar sust 
o‘rganilgan. Masalan, branxiomikoz qo‘zg‘atuvchilari - branxio- 
mitses zamburugiarining sistematik holati aniqlanmagan, ixtiofb- 
noz qo!zg‘atuvchilarining o‘ziga xos xususiyatlari aniq tushuntirib 
berilmagan.
Branxiomikoz
Bronxiomikoz - turli turdagi baliqlarning o‘ta yuqumli kasalligi 
boiib, jabra apparatidagi qon tomirlarning zararlanishi va jabra 
to‘qimasining nekrozlanib tushib qolishi bilan xarakterlanadi. 
Kasallik G‘arbiy Yevropaning baliqchilik suv havzalarida uchraydi. 
Bizda bu kasallik qayd etilmagan boisa-da, uning kelib qolish xavfi 
bor. Ukraina va Rossiyaning bir qancha viloyatlarida uchraydi.
Etiologiyasi. 
Zog‘ora baliq, sazan va ulaming gibridlari, 
tovonbaliq, qumbaliq turdagi baliqlarning bronxiomikoz kasallik 
qo‘zg‘atuvchisi bu 
Branchiomyces sanguinis
Plehn, 1912 cho‘rtan- 
baliqlarning qo‘zg‘atuvchisi