Лавозимга оид ҳуқуқ ва бурчларни тартибга солиш (регламентлаш)нинг самарадорлигини ёритинг.
Ваколат ваколатлари бўйсунувчиларга: ўз қобилиятлари, билимлари, тажрибаларини максимал даражада ишлатиш ва янгиларини эгаллашга имкон беради; ташаббус ва мустақилликни кўрсатиш; ўзингизни шахс сифатида ривожлантириш; атрофдагиларга ўзларининг қобилиятларини намойиш этиш, уларнинг обрўсини ошириш ва мартаба нарвонларини янада кўтариш учун "старт майдончаси" яратиш; ниҳоят, шунчаки кўпроқ ишдан қониқиш ҳосил қилинг.
Бироқ, шунга қарамай, менежерлар ҳам, бўйсунувчилар ҳам ваколатни топширишга қарши туришади.
Кўпгина раҳбарлар долзарб масалалар билан шунчалик бандки, уларга бу борада аниқ сиёсат этишмайди; юқори менежмент бунга қандай муносабатда бўлишини билишмайди, ёки бўйсунувчиларга вазифалар қўйиш ва уларнинг эчимини назорат қилиш учун шунчаки вақт йўқ, аммо вақт бўлса ҳам, ҳамма бу муаммонинг аҳамиятини тушунмайди ва делегатсия учун объектни тўғри аниқлай олмайди.
Баъзи менежерлар бўйсунувчиларнинг қобилиятига ишонишмайди, юзага келиши мумкин бўлган муваффақиятсизликлар учун жавобгарликка тортилишдан қўрқишади ёки шунчаки кўп йиллар давомида берган севимли ишларидан ажралишни истамайдилар ёки обрўларни йўқотишдан қўрқишади.
Ва ниҳоят, бўйсунувчилардан ва улар билан тўқнашувлардан қўрқадиган ва шунинг учун уларга қўшимча масъулият юклаш хавфини туғдирмайдиган менежерлар мавжуд.
Лавозимлар таркибини рационализациялаш (оқилоналаштириш) усулларига таъриф беринг.
Ҳар қандай ташкилот ва энг аввало тижорат ташкилоти ўз таркибида кераксиз ходимлар бўлмаслигини таъминлашга интилади, чунки бу иш ҳақи харажатларини кўпайтиради ва иш самарадорлигини пасайтиради.
Бироқ, кўпинча иш кунлари давомида иш ҳақи сарфлаш имкониятига эга бўлган одамга қараганда маълум бир миқдордаги иш мажбуриятларини бажариш ёки ундан пастроқ малакага эга бўлиш учун жуда кам ҳаракат талаб этиладиган ҳолатлар пайдо бўлади ва ортиқча иш вақтидан фойдаланиш мақсадга мувофиқ эмас.
Бундай ҳолда, қўшимча ходимни жалб қилмаслик ва иш билан боғлиқ вазиятни ёмонлаштирмаслик учун фирмалар лавозимларни бирлаштириш сиёсатини олиб борадилар.
Лавозимларни бирлаштириш, ходимнинг иш куни давомида бир ёки бир нечта лавозимга тегишли қўшимча ишнинг нормал давомийлигини бажаришини англатади, бу унинг иш кунини қисқартириш имконини беради.
Кўпинча, ушбу амалиёт вазиятни ўзгартириш истиқболлари бўлмаган ҳолда, иш ҳажми чекланган нисбатан кичик ташкилотларда амалга оширилади.
Бу сизга харажатларни камайтиришга, ходимларнинг қониқишини оширишга, уларга ижодкорлик, катта ҳаракатчанлик имкониятларини яратишга имкон беради.
Муваффақиятга эришиш учун бирлаштирилган позитсиялар психологик ва эмотсионал жиҳатдан ўзаро боғлиқ бўлиши керак, иш, касб, малака мураккаблиги жиҳатидан бир хил ёки ўхшаш бўлиши керак, бу уларни ўзлаштириш учун сарф-харажатларнинг пасайишига олиб келади ва меҳнат потентсиалидан фойдаланишни яхшилайди.
Амалда комбинациянинг қуйидаги асосий турлари мавжуд:
епизодик (масалан, касалларни алмаштиришда); такрорланадиган; доимий ",
оддий (худди шу функтсия учун бир хил позитсиялар ичида); бирлаштирилган (бир хил ёки турли функтсиялар доирасидаги турли позитсиялар);
қисман ёки тўлиқ (иш мажбуриятларининг бутун мажмуасини ёки уларнинг фақат бир қисмини қамраб олиш);
кетма-кет ёки параллел (бирин-кетин кетма-кет ишларни бажариш ёки тегишли);
бир хил ёки ҳар хил (юқори ёки паст) қийинчилик;
якка тартибда ёки жамоавий меҳнат ташкилотининг бир қисми сифатида.
Ярим кунлик иш жойларини жорий этишдан олдин ташкилотнинг амалдаги бошқарув тузилмаси, унинг айрим элементларининг функтсионал ва бошқа ўзаро алоқалари ва бўлимларда иш вақтининг харажатлари таҳлили билан бошланадиган жуда муҳим тайёргарлик ишлари олиб борилиши керак.
Do'stlaringiz bilan baham: |