Topografik anatomiya o‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi N. H. Shomirzayev

193
KO‘KS ORALIG‘INING OLDINGI BO‘LIMLARIDA JOYLASHGAN
A’ZOLAR TOPOGRAFIYASI
Ayrisimon bez (buqoq bezi)
Ayrisimon bez (thymus) katta yoshdagi kishilarda atrofiyaga uchraydi va
uning o‘rnini yog‘ kletchatkasi egallaydi. Yog‘ kletchatkasi yuqorida o‘ng va chap
plevraning oldingi chegaralari orasida joylashib, pastda kekirdakkacha tushadi.
Ayrisimon bez ko‘pincha ikkita uzunchoq bo‘lakdan tuzilgan bo‘lib, bu
bo‘laklarning uchlari to‘sh-qalqonsimon va to‘sh-til osti muskullarining osti
bo‘ylab bo‘yinga o‘tadi, ba’zan esa qalqonsimon bezning bo‘yincha qismigacha
boradi. Bo‘laklarning pastki kengaygan qismi chap yelka-bosh venasining, qis-
man o‘ng yelka-bosh venasining oldida hamda yuqori kavak vena, aorta ravog‘i
va perikardning yuqorisida joylashadi (135-rasm).
Buqoq bezining yon tomonlari plevraning mediastinal varaqlari bilan qop-
langan. Ayrisimon bez yoki uning o‘rnidagi yog‘ kletchatkasi yupqa fassial g‘ilof
bilan qoplangan bo‘lib, undan bezning ichkarisiga biriktiruvchi to‘qimadan tuzil-
gan to‘siqlar kiradi. Bu fassial g‘ilof yon-atrofdagi a’zolarning fassiyalari bilan
bog‘langan.
136-rasm. Yuqori kavak vena va uning
irmoqlari tuzilishidagi tafovutlar.
a - simmetrik tuzilishdagi bo‘yinturuq
venalar. Kalta o‘zanli o‘ng yelka-bosh
venasi; 1 - yuqori kavak vena; 2 - o‘ng
yelka-bosh venasi; 3 - chap
yelka-bosh venasi;
b - bo‘yinturuq venalar takomilidagi
asimmetriya. Uzun o‘ng yelka-bosh
venasi. 1 - 
arcus
aortae
; 2 - 
n
.
laryngeus
reccurens
; 3 - 
a
. 
carotis
communis
sinistra
; 4 - 
a
. 
subclavia
sinistra
; 5, 23 - 
n
. 
vagus
; 6 - 
truncus
pulmonalis
; 7 - 
auricula
sinistra
; 8 -
a
. 
coronaria
sinistra
; 9 - 
v
. 
cordis
magna
; 10-
r
. 
i n t e r v e n t r i c u l a r i s
anterior
; 11-
ventriculus
sinister
; 12-
pericardium
; 13-
ventriculus
dexter
;
14-
vv
.
c o r d i s
a n t e r i o r e s
; 15-
a
.
c o r o n a r i a
d e x t r a
; 1 6 -
s u l c u s
coronarius
; 17-
auricula
dextra
; 18-
atrium
dextrum
; 19-
plexus
cardiacus
;
20-
v
.
c a v a
s u p e r i o r
; 21-
a o r t a
ascendens
; 22-
rr
. 
cardiaci
inferiores
;
24-
a
. 
subclavia
dextra
; 25-
truncus
brachiocephalicus
.

---