Toni Morrison

Asl ismi Xloya Ardeliya Uofford bo’lgan Toni Morrison 1931 yilning 18 fevralida AQShda, Ogayo shtatining Loreyn shahrida dunyoga kelgan. Govard universitetida ingliz tili va adabiyoti mutaxassisligi bo’yicha tahsil olgan. Uzoq yillar turli ilm dargohlarida ilmiy tadqiqotlar olib borgan va professor maqomida talabalarga dars bergan. Uning «Benihoya moviyrang ko’zlar» deb nomlangan ilk romani 1970 yilda nashr etilgan. Shundan keyin «Sula», «Sulaymon qo’shiqlari», «Mahbuba», «Jaz», «Jannat», «Muhabbat», «Mehribonlik», «Xonadon» romanlarini yozdi. 1993 yili adabiyot sohasidagi Nobel` mukofotiga sazovor bo’ldi.

Asl ismi Xloya Ardeliya Uofford bo’lgan Toni Morrison 1931 yilning 18 fevralida AQShda, Ogayo shtatining Loreyn shahrida dunyoga kelgan. Govard universitetida ingliz tili va adabiyoti mutaxassisligi bo’yicha tahsil olgan. Uzoq yillar turli ilm dargohlarida ilmiy tadqiqotlar olib borgan va professor maqomida talabalarga dars bergan. Uning «Benihoya moviyrang ko’zlar» deb nomlangan ilk romani 1970 yilda nashr etilgan. Shundan keyin «Sula», «Sulaymon qo’shiqlari», «Mahbuba», «Jaz», «Jannat», «Muhabbat», «Mehribonlik», «Xonadon» romanlarini yozdi. 1993 yili adabiyot sohasidagi Nobel` mukofotiga sazovor bo’ldi.

Odatda 85 yoshni qarshilaganlar o’zini tabiat qo’ynida dam olib, keksalik gashtini surishga haqli sanaydi. Faqat Toni Morrisondek uyg’oq qalb egasi emas. “Muhabbat”, “O’z uyim”, “Moviy ko’zlar”, “Yorim” singari betakror romanlar muallifi, Nobel` mukofoti laureati hamon yozish mashaqqatini bo’ynidan soqit qilganicha yo’q. U tongga qadar insoniyat dardini qog’ozga tushirish bilan band. Yaqinda yozuvchining “Rabbim, bolani qo’lla” nomli o’n birinchi romani dunyo yuzini ko’rdi. Biroq hassos adiba odamlarni hayratga solishi kerak bo’lgan o’n ikkinchi roman g’oyasi unga tinchlik bermayotgani to’g’risida N`yu-Yorkning «Goodreads» nashriga bergan interv`yusida ma’lum qildi.

Toni Morrison (18-fevral 1932, Ogayo, AQSh – 5-avgust 2019, Nyu York, AQSh), Amerikalik yozuvchi. Dastlabki 2 romani — "Koʻk koʻzlar" (1970) va "Sula" (1974), shuningdek, maishiy mavzudagi "Sulaymon qoʻshigʻi" (1977) romani mashhur. Unda bir qoratanli avlodining 100 yildan ortiqroq davrdagi hayoti misolida umuman amerikalik qoratanlilarning milliy oʻz-oʻzini anglash jarayoni yoritilgan. "Sula" (1974) romani hayotning jabru sitamlari va ishqdagi yolgʻizlikni yengishga urinish, mutelik va qatiylik haqida. "Qoramoy surtilgan qoʻriqchi" romani (1981) da qoratanlilar muammosiga doir hozirgi nuqtai nazarlar aks ettirilgan. "Maʼshuqa" (1987) asarida oʻtmish bilan zamonaviy sahnalar uygʻunlashtirilgan boʻlsa, "Jaz" (1992) asarida 1920-yillardagi ijtimoiy hayot, bu davrning oʻziga xos "shamoli" va yolgʻizlikdagi ruhiy holatlar moqirona tasvirlangan. Nobel mukofoti laureati (1993).[3]

• Morrison adabiyot bo‘yicha Nobel mukofotini olgan birinchi qora tanli ayol bo‘lgan. U bu nufuzli mukofot bilan 1993 yilda taqdirlangan. Yozuvchi umumiy hisobda 11 ta romanga mualliflik qilgan, ulardan oxirgisi – “Tangri, farzandimni asra” asari 2015 yilda chop etilgan. Adiba, shuningdek, bolalar asarlari, pesalar yozgan va adabiy tanqid bilan shug‘ullangan. 
• Yozuvchi o‘z faoliyati davomida 30 dan ortiq mukofot, jumladan “Mahbubam” romani uchun nufuzli Pulitser mukofotini olgan. Time jurnali ushbu asarni 1923 yildan 2005 yilgacha nashr etilgan ingliz tilidagi eng yaxshi romanlar yuztaligiga kiritgan.
• #Nobel mukofoti
• #Toni Morrison