“tmkgroup” o’quv markazi

NAFAS OLISH SISTEMASI.

“TMKgroup” o’quv markazi

1. Agar kaptar tinch turgan vaqtda har nafas olganda 700 ml atmosfera havosi o’pkasiga kiradi uning tinch holatdagi o’pkasining minutlik ventilatsiyasi qancha (l) teng bo’ladi?
A)16,5 B)21,5 C)18,2 D)33,3
2. Nafas olish sistemasi yo’llarini ko’rsating.1)burun bo’shlig’I; 2)halqum; 3)qizilo’ngach; 4)kekirdak; 5)oshqozon; 6)ichak; 7)hiqlidoq; 8)bronx; 9)o’pka
A)1,2,3,4 B)4,6,7,8 C)1,2,9,8 D)2,4,7,8
3. Burun bo’shlig’i nima yordamida ikkiga ajralgan?
A)suyak va pay B)tog’ay va muskul
C)tog’ay va pay D)tog’ay va suyak
4. Burun bo’shlig’ining shilliq qavatida ........joylashgan.
1)tuklar; 2)bezlar; 3;vorsinkalar; 4)qon tomirlar; 5)nerv; 6)alveolalar
A)1,2,3,4 B)2,4,5,6 C)1,2,4,5 D)2,3,4,5
5. Ovoz paylari qayerda joylashgan?
A)hiqildoqning ichki devoridagi paylar orasida B)hiqildoqusti tog’ayi ichida C)halqumning ichki devoridagi tog’ay o’rtasida D)hiqildoqning ichki devoridagi tog’ay o’rtasida
6. O’pkani o’rab turuvchi to’qimaga xos xususiyatlarni ko’rsating.
1)miofibril deb ataladigan tolalari bor; 2)yulduzsimon ko’rinishdagi hujayrasi bor; 3)yurak xaltasi bilan bitta guruhga kiradi; 4)hujayralari bir-biri bilan zich joylashgan; 5)organizmda bu to’qima tayanch vazifani bajaradi; 6)burun bushlig’idagi tuksimon kurinishda bo’ladi; 7)oziq modda va kislorod tashiydi; 8)bir qavat hujayralardan iborat;
A)1,2,4 B)3,5,7 C)4,6,8 D)4,5,7
7. Nafas olish va chiqarish harakati (a), nafas olishning odam ixtiyoriga ko’ra (b) boshqarilishi markazlari tog’ri berilgan javobni toping.
1)o’rta miya; 2)oraliq miya; 3)uzunchoq miya; 4)miyacha; 5)bosh miya po’stloq osti qavati; 6)bosh miya yarimsharlar po’stlog’i;
A)a-1;b-5 B)a-2;b-6 C)a-4;b-5 D)a-3;b-6
8. Jim turganda (1), pichirlab gapirganda (2), ashula aytganda (3) hiqildoqdagi ovoz teshigi qauday holatda bo‘ladi? a) uchburchak shaklida; b) ochiq; c) yarim ochiq; d) yopiq
A) 1-b; 2-с; 3- d B) 1-a, b; 2 - c; 3 -d
C) 1-d; 2 -c; 3 - a, b D) 1-d; 2 -a; 3 -b
9. Katta yoshli odam nisbiy tinch holda bir minutda 16 marta nafas olsa, minutlik ventilyatsiya va 1 marta nafas olganda o‘zlashtirgan havo miqdori to‘g‘ri berilgan javobni ko‘rsating?
A) 8 l, 400ml; B) 9 l, 550ml; C) 8 l, 500ml; D) 16 l, 500ml;
10. Nafas harakatlarida qatnashuvchi muskullarni ko‘rsating?
1) ko‘krak qafasi muskullari 2) qorin muskullari 3) ikki muskullari 4) orqa muskullari
A) 1,2 B) 1,3 C) 1,2,3 D) 2,3,4
11. Nafas bilan chiqarilgan havo tarkibida qancha kislorod(1), karbonat angidrid(2), azot(3) bo‘ladi?
a) 16,3%; b) 4%, c) 79,7%, d) 20,94%; e) 0,03%;
A) 1a,2b,3c; B) 1d,2e,3c: C) 1a,2e,3b; D) 1b,2a,3c.
12.Nafas olishning gumoral yo’l bilan boshqarishda qaysi gormon ishtirok etadi?
A)insulin B)timozin C)intermidin D)hech qaysi gormon ishtirok etmaydi
13. O‘pkaning hafas havosi(1), qo‘shimcha havo(2), rezerv havo(3) va tiriklik sig‘imi(4) yig‘indisi to‘g‘ri berilgan qatorni belgilang? a) 500; b) 1500; c) 3500; d) 3000;
A) 1a,2b,3c,4d; B) 1a,2b,3b,4c;
C) 1a,2d,3b,4c; D) 1d,2a,3c,4c;
14. O‘pkaning tiriklik sig‘imi (1), o‘pka ventilatsiyasi (2), nafas havosi (3) miqdori to‘g‘ri berilgan qatorni belgilang.
a) 250-300 ml; b) 500 ml; c) 8000-9000 ml; d) 1500 ml; e) 3500 ml; f) 250-300 1
A) l e, 2 c, 3 b; B) l e, 2 c, 3 a;
C) l e, 2 d, 3b; D) l e, 2c, 3 d;
15. Bemor yoshi 16 da u burnidan suv oqishi, burni orqali nafas olishning qiyinlashuvi, tez-tez aksa urishdan shikoyat qiladi. Bemor qaysi kasallikka chalingan?
A)o’pka sili B)farnigit C) bronxit D)rinit
16. O‘ng va chap o‘pkaning orasida qaysi organlar joylashmagan (1) va joylashgan (2)?
a) kekirdak; b) halqum; c) qizilo‘ngach; d) qalqonsimon bez; e) ayrisimon bez; f) qon va limfa tomirlari; j) diafragma
A) 1-a, c, e, f; 2-b, d, j B) 1 - b, d, j; 2-a, c, e, f
C)1 - a, b, c, e; 2-d, f, j D) 1 - b, d, c; 2-a, c,f, j
17. Juda tez tarqaladigan tomchi infeksiyali kasallik qo’zg’atuvchisini toping.
A)bakteriya B)zamburug’ C)sodda hayvon D)virus
18. Bemor yoshi 21 da u shifokor kuzatuvidan o’tayotgan payti uning qo’ltig’i ostidagi bo’yindagi limfa bezlari yiriklashganligi yo’talganda balg’am ajralishi aniqlandi. Bemor qaysi kasallikka chalingan?
A)o’pka sili B)farnigit C) bronxit D)OITS
19. Is gazidan zaharlanish belgilarini aniqlang.
1.bosh og’rishi 2. Ko’ngil aynish 3.ko’z qorachig’I
kengayishi.4.kislorod tanqisligining vujudga kelishi
5.organ va to’qimalar faoliyatining
buzilishi.6.hushidan ketish yoki nobud bo’lishi.
7.bosh aylanishi
A) 1,2,4,5,6 B) 1,2,3,4,5,6,7 C) 2,4,6,7 D)1,6,2,4
20. Bola 10 minut davomida 30 ta sharni havo bilan to’ldirgan. Agar uning o’pkasi tiriklik sig’imi normaga yaqin bo’lsa, uning o’pkasi orqali 10 minutda qancha havo o’tgan?
A)240l B)360l C)1500l D)2000l
21.Odamdagi qoldiq havo hajmi qancha?
A)1500ml B)500ml C)1200ml D)2000ml
22.O’pkadan chiqadigan havoning eng ko’p miqdori ya’ni nafas, rezerv nafas olish va nafas chiqarish havosi birgalikda tashkil etadigan havoni o’lchaydigan asbobni toping.
A) barometr B)tanometr C)spirometr D)sfigmomonometr
23.Odamning ovoz paylari bir sekundda necha marta tebranadi?
A)80 B)100 C)100000 D)A,B
24.Nuqtalar o’rniga mos javobni tanlang.
Odamda nafas chiqarish jarayonida...................
a)ko’krak qafasining hajmi kichrayadi; b)ko’krak qafasining hajmi kattalashadi; c)o’pkalar torayadi; d)diafragma muskuli qisqaradi;
A)b,d B)a,d C)b,c D)a,c
25. Nafas sistemaning qaysi bo‘limlarida havo tozalanadi, iliydi va namlanadi?
A) kekirdakda, hiqildoqda, plevrada;
B) burun bo‘shlig‘ida, kekirdakda, bronxlarda;
C) alveolalarda, plevrada, bronxlarda;
D) barchasida.
26. Qorin muskullariga xos bo‘lmagan xususiyatni ko‘rsating?
A) nafas harakatlarida ishtirok etish
B) kuchanish jarayonida ishtirok etish
C) gavdani rostlab turish
D) qorin bo‘shlig‘idagi ichki organlar bosmini saqlaydi
27. Ikkala o‘pkada alveolalarning soni ... va ularning umumiy sathi ...
A) 750 ming, 100 sm2 B) 750 mln, 100 sm2
C) 750 mln, 100 m2 D) 750 mln, 100 mm2
28. Nuqtalar o’rniga mos javobni tanlang.
Odamda nafas olish jarayonida...................
a)qovurg’alar pastga tushadi; b)tashqi qovurg’alararo muskullar qisqaradi; c)o’pkalar torayadi; d)diafragma pastga tushadi;
A)b,d B)a,d C)b,c D)a,c
29. Qonni yurakka kirish(a) chiqish(b) vaqtida uning tezligini aniqlang.
A)a-40; b-0,3 B)a-0,1; b-40
C)a-0,5; b-40 D)a-0,3; b-10
30. Odamda uchraydigan quyidagi kasalliklarni qaysi organlar sistemasida uchrashiga qarab to’g’ri joylashtirilgan javobni aniqlang. 1) rinit; 2) faringit; 3) Bazedov; 4)insult; 5)gipertoniya;
A)1-nafas olish;2-ovqat hazm; 3-ichki sekretsiya;4,5-qon aylanish;
B) 1,2-nafas olish;3-ovqat hazm; 4-ichki sekretsiya; 5-qon aylanish;
C) 1-nafas olish;2-ovqat hazm; 3-ichki sekretsiya;4-nerv; 5-qon aylanish;
D) 1,2-nafas olish; 3-ichki sekretsiya;4,5-qon aylanish;
31. Tashqi muhit→alveola→kapillar→muskul shu bo`yicha qaysi gaz harakatlanishi va bosimi qanday bo`lishligini aniqlang.
A)O₂ bosimi pasayib boradi B)O₂ bosimi ortib boradi
C)CO₂ bosimi pasayib boradi D)CO₂ bosimi ortib boradi
32. Odamning qaysi organlariga vena qon tomiri keladi?
1.yurak 2.buyrak 3.o`pka 4.taloq 5.miya 6.jigar 7.oshqozon
A)1,3,6 B)3,1,6,2 C)6,1 D)4,3,1
33. Quydagi tengsizliklarga mos keluvchi javoblarni ularga juftlang.
a)CO₂2 b)O₂2
1)burun bo’shlig’iga kirayotgan havo tarkibi; 2)o’pka arteriyasi; 3)yurakning chap bo’lmasiga quyilayotgan qon tarkibi; 4)uch boshli muskuldan qon olib kelayotgan tomirda; 5)o’pka venasi; 6)o’ng qorinchaga quyilayotgan qon;
A)a-2,4,6;b-1,3,5 B)a-2,4,5;b-1,3,6 C)b-2,4,6;a-1,3,5 D)a-2,3,6;b-1,4,5
34. Ovoz hosil bo`lishda ishtirok etadigan havo tarkibini qanchasini kislorod va karbonat angidrid tashkil etadi?
A)20,3 % B)20,94 C)4 % D) 20,97 %
35. Diffuziya natijasida gaz almashinuvi ro`y beradigan qon tomirda qonni oqish tezligi qancha?
A)10-0,1sm/sek B) 0,1 sm/sek C)0,5 sm/sek D)B,C
36. Yelkani ikki boshli muskulli(a) va kapillar qon tomiri(b) o`rtasidagi gaz almashinuvi jarayonida O2 va CO2 gazlarining bosimi qanday bo`lishini ko`rsating.
1. O2 ning bosimi yuqori 2. O2 ning bosimi past
3.CO2 ning bosimi yuqori 4.CO2 ning bosimi past
A)a-1,4 ; b-2,3 B)a-2,3 ; b-1,4
C)a-1-3; b-2,4 D)a-2,3; b-1,3
37. Kekirdakning devorida tog`ay(1) va pay(2)lar qanday shaklda joylashgan.
A)1-aylanasimon; 2-to`g`ri B)1-uzunasiga ; 2-aylanasimon
C)1,2- aylanasimon D)1-to`g`ri ; 2-uzunasiga
38. Odamning qaysi qismida nafas olishda(a),chiqarishda(b) ishtirok etadigan muskullar bo`ladi? 1)tashqi qovurg’alararo muskuli qisqaradi; 2) diafragma muskuli bo’shashadi; 3)diafragma muskuli qisqaradi; 4)ichki qovurg’alararo muskuli qisqaradi;
A)a-1,3;b-2,4 B)a-1,2;b-3,4 C)a-2,4;b-1,3 D)a-2,3;b-1,4
39.Tinch holatda odamni o`pkasiga kirgan havo
tarkibidagi O2 ni miqdori 3770 ml.ga yetganda shu
vaqt ichida yurakni ikki tavaqali klapanlari necha
marta ochilishini aniqlang(barcha narsani maksimal
holda hisoblang)
A)72 B)792 C)936 D)140
40.Quyida tasvirda nafas olish va chiqarish
harakatlari sodir bo’lishi tasvirlangan. Siz undan (a )va
(b) rasmlarda qaysi jarayonlar tasvirlanganligini
aniqlang.
A) a-diafragmaning pastga tushishi; b-diafragmaning
ko’tarilishi
B) a-diafragmaning ko’tarilishi;b-qovurg’alarning
pastga tushishi
C) a-diafragmaning ko’tarilishi; b-diafragmaning
pastga tushishi.
D) a-qovurg’alarning pastga tushishi; b-ko’krak
qafasining kengayishi
41. Bir litr havoda 210cm3 kislorod bor. Odam bir
minutda 6 litr kislorod iste’mol qiladi. 8 soatlik ish
kunida uning o’pkasi orqali qancha havo o’tadi.
A) 13714ml B) 13680ml C) 13715 ml D) 1368,0 ml
42. Ayollarning nafas havosi erkaklarning rezerev
havosidan, 550 ml ga kam, erkaklarning qo’shimcha
havosi ayollarning rezerv havosidan 200 ml ga ko’p,
Ayollarning qo’shimcha havosi erkakklarning nafas
havosidan, 1,75 martta ko’p, Ayollarning qo’shimcha
havosi erkaklarning rezerev havosidan, 110 ml ga kam,
Ayollarning nafas havosi 400 ml bo’lib, erkaklarning
qo’shimcha havosidan, 3,375 martta kam bo’lsa, ayol
va erkakkning o’pkasini tiriklik sig’imi qanchaga farq
qiladi.
A) 980 ml B) 1520 ml C) 390 ml D) 480 ml


Odamlar katta mas’uliyatdan qochganliklari, hal bo’lishi chuqur aql talab qiladigan masalalardan chuchiganliklari, umuman muommosiz hayotni istaganlari yoki shunchaki dangasaliklari tufayli boyib ketisha olishmaydi.
Sababi oyiga milliard topadigan insonning mas’uliyati, oyiga million topadigan odamning mas’uliyatidan anchayin kattadir.
Odamlar doimo azobdan qochib kelgan. Ammo ko’pchilik insonlar o’rganish azobidan qochishsa, kamchilik insonlar ilmsizlik azobidan qochadi!
Sizningcha qay birining azobi og’riqliroq:
Ilm olishnimi yoki ilmsizliknimi?